Dolina Panczsziru
Z Wikipedii
Dolina Panczsziru (dari (perski) دره پنجشير - Dara-ye Panjšēr) - obszar na terytorium Afganistanu, leżący w północno-wschodniej części kraju. Według danych z 2004 roku zamieszkiwany przez 300 000 ludzi.
Dolina, rozpościerająca się po obu stronach rzeki Panczszir, była głównym miejscem zaciekłych walk między wojskami ZSRR i afgańskimi mudżahedinami w czasie radzieckiej interwencji w Afganistanie w latach 1979-1989. Dolina Panczsziru była także główną bazą Ahmada Szacha Masuda, głównego przywódcy Sojuszu Północnego, w walkach przeciwko wspieranemu przez ZSRR reżimowi Mohammada Nadżibullaha. W 1996 na obszarze doliny Panczsziru toczyły się także walki pomiędzy wojskami Masuda a Talibami.
W czasie wojny w latach 1979-1989 dolina Panczsziru była stale atakowana przez wojska ZSRR, jednak żadna z 9 ofensyw w tym rejonie nie zakończyła się powodzeniem - ocenia się iż blisko 60 % żołnierzy radzieckich poległo w walkach w tym rejonie. Również Talibowie nie byli w stanie podczas walk w latach 90. na trwale zająć dolinę Panczsziru.
Słowo Panczszir znaczy w dosłownym tłumaczeniu Pięć Lwów, i nawiązuje do legendarnych pięciu braci, duchowych przywódców lokalnych społeczności zamieszkujących ten rejon, będących niegdyś strażnikami doliny (Wali).