Fritz Lang

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Fritz Lang (właściwie Friedrich Christian Anton Lang, ur. 5 grudnia 1890 w Wiedniu, zm. 2 sierpnia 1976 w Beverly Hills, Los Angeles), niemiecki scenarzysta, reżyser, aktor i producent pochodzenia austriackiego, czołowy twórca niemieckiego ekspresjonizmu w filmie okresu międzywojennego.

Początkowo studiował architekturę w wiedeńskiej Wyższej Szkole Technicznej, a następnie malarstwo na Akademii Sztuk Graficznych w Wiedniu i w Państwowej Szkole Sztuki Stosowanej w Monachium. W czasie I wojny światowej był oficerem frontowym w armii austro-węgierskiej, był 4-krotnie ranny i 7-krotnie odznaczony, walcząc na froncie włoskim. Po wojnie zajmował się pisaniem scenariuszy i udzielał się jako aktor kabaretowy do momentu kiedy w 1920 roku odkrył go Erich Pommer i zaprosił do współpracy w Niemczech.

Lang uważany jest za klasyka niemieckiego filmu niemego, do historii kina przeszedł przede wszystkim dzięki "Metropolis" z 1926 r. W 1932 r. na ekrany wszedł "Testament dr Mabusa" na podstawie wspólnego scenariusza Langa oraz jego żony Thei von Harbou, który w niedługim czasie został wycofany z rozpowszechniania przez nazistów, gdyż był odczytywany jako krytyka państwa totalitarnego. Pomimo tego Lang otrzymał propozycję pracy w kinematografii Trzeciej Rzeszy od samego Josepha Goebbelsa i to z pominięciem faktu, że (zgodnie z terminologią nazistowską) był pół-Żydem. Z propozycji nie skorzystał i wkrótce opuścił Niemcy, wyjeżdżając przez Francję do Hollywoodu, gdzie już w 1934 r. założył własną wytwórnię filmową i zaczął kręcić filmy.

W USA mieszkał i pracował do 1956 r., kiedy to zdecydował się na powrót do Niemiec (RFN). Jego powojenna twórczość to głównie westerny, filmy gangsterskie i kryminalne. W swoich powojennych dziełach starał się powrócić do świetności niemieckiego ekspresjonizmu lat dwudziestych.

Filmografia

1919: Spinnen, 1. Teil: Der Goldene See, Die
1919: Halbblut
1919: Herr der Liebe, Der
1919: Pest in Florenz, Die
1919: Harakiri
1920: Wandernde Bild, Das
1920: Szpiedzy (Spinnen, 2. Teil: Das Brillantenschiff, Die)
1921: Vier um die Frau
1921: Zmęczona Śmierć (Der müde Tod)
1922: Doktor Mabuse (Dr. Mabuse, der Spieler)
1924: Nibelungi (Nibelungen: Kriemhilds Rache, Die (aka Kriemhilds Rache / Nibelungen: Kriemhild's Revenge, Die))
1924: Nibelungen: Siegfried, Die
1926: Metropolis
1928: Szpieg (Spione)
1929: Kobieta na Księżycu (Frau im Mond, Die)
1931: M - Morderca (M)
1933: Testament doktora Mabuse (Testament des Dr. Mabuse, Das)
1934: Liliom
1936: Jestem niewinny (Fury)
1937: Tylko raz żyjemy (You Only Live Once)
1938: You and Me
1940: Powrót Franka Jamesa (Return of Frank James, The)
1941: Western Union
1941: Confirm or Deny
1941: Man Hunt
1942: Moontide
1943: Hangmen Also Die
1944: Ministerstwo strachu (Ministry of Fear)
1945: Kobieta w oknie (Woman in the Window, The)
1945: Scarlet Street
1946: Cloak and Dagger
1948: U progu tajemnicy (Secret Beyond the Door)
1950: House by the River
1950: American Guerrilla in the Philippines
1952: Ranczo złoczyńców (Rancho Notorious)
1952: Na krawędzi (Clash by Night)
1953: Bannion (Big Heat, The)
1953: Blue Gardenia, The
1954: Human Desire
1955: Moonfleet
1956: While the City Sleeps
1956: Beyond a Reasonable Doubt
1959: Journey to the Lost City
1959: Tiger von Eschnapur, Der
1959: Indische Grabmal, Das
1960: Tysiąc oczu dr. Mabuse (Tausend Augen des Dr. Mabuse, Die)