Hem (biochemia)
Z Wikipedii
Hem - grupa prostetyczna (niebiałkowa część) wielu enzymów. Występuje m.in. w hemoglobinie i mioglobinie.
Część organiczna hemu posiada strukturę analogiczną do porfiryny. Wiąże ona atom żelaza (Fe), przez cztery wiązania N-Fe. Formalnie dwa z nich to wiązania kowalencyjne, a dwa koordynacyjne, choć są one praktycznie równocenne.
Hem wiąże się z częścią białkową enzymów poprzez dwie grupy karboksylowe (-COOH). Posiada on całkowicie płaski kształt. Atom żelaza w hemie jest zdolny do wiązania dwóch ligandów (np: z cząsteczką tlenu O2), poprzez wiązania koordynacyjne, które są skierowane prostopadle do płaszczyzny hemu. Gdy do atomu żelaza nie są przyłączone żadne dodatkowe cząsteczki ma on stopień utlenienia +II (Fe2+). Gdy są do niego przyłączone dodatkowe ligandy, może osiągać wyższe stopnie utlenienia (Fe3+).
Hem nadaje białku i krwi czerwony kolor. Zaburzenia w biosyntezie hemu u człowieka objawiają się nadmiernym wydalaniem porfiryn w moczu (choroba porfiria).
Literatura:
- Lubert Stryer, Biochemia, PWN, Warszawa 2003, str. 154, (Wyd. 2 popr.) ISBN 8301139781
