Dyskusja:Homonim

Z Wikipedii

homonim czasownikowy

 różnoczasowy 

---

Kowale kuli podkowy aż iskry leciały. [lm/czpe] Na oderwanej krze kuli się przestraszona foka. [lp/cztr] Żołnierze myli się w górskim potoku. [lm/czpe] Podobno saper myli się tylko jeden raz. [lp/cztr]

Jak to w zwyczaju - goście jedli, pili i tańczyli. [lm/czpe] Konduktor pili pasażerów pociągu do zajmowania miejsc. [lp/cztr]

Policjanci skuli nietrzeźwego pirata drogowego. [lm/czpe] W taką zimną noc, to i każdy pies skuli się w swej budzie. [lp/czpy]

Przestępcy niezwłocznie zmyli się z miejsca zbrodni. [lm/czpe] I niechaj cię nie zmyli ten dobroduszny ton! [lp/czpy]

Harcerze smacznie spali po wyczerpującej wycieczce. [lm/czpe] Piroman zapewne ponownie spali kolejne stogi siana. [lp/czpy]

Polacy sporo wydali na zakupy nowych samochodów. [lm/czpe] Rząd wydali niepożądanych obywateli obcych państw. [lp/czpy]

Sąsiedzi oddali do naprawy swój nowy telewizor. [lm/czpe] Prawdopodobnie sąd oddali pozew przeciwko Kowalskim. [lp/czpy]

Objaśnienia skrótów:

lp - liczba pojedyncza lm - liczba mnoga czpe - czas przeszły cztr - czas teraźniejszy czpy - czas przyszły

   W przytoczonych  parami przykładach można zauważyć, że 

podmioty pierwszych zdań są wyłącznie rodzaju męskoosobowego, pierwsze zdania występują wyłącznie w czasie przeszłym, podmioty drugich zdań są wyłącznie w trzeciej osobie liczby pojedynczej, drugie zdania (jeśli czasownik jest bez przedrostka) występują wyłącznie w czasie teraźniejszym, drugie zdania (jeśli czasownik jest z przedrostkiem) występują wyłącznie w czasie przyszłym, istnieją czasowniki, które mogą tworzyć omawiane pary zdań tak bez jak i z przedrostkiem (tu - kuli i skuli, myli i zmyli), istnieją czasowniki, które mogą tworzyć omawiane pary zdań raczej bez przedrostka (tu - pili), istnieją czasowniki, które mogą tworzyć omawiane pary zdań raczej z przedrostkiem (tu - spali, wydali oraz oddali).

   Słowo będące czasownikiem, które posiada rozmaite znaczenia w zależności od użytego czasu 

proponuję określić jako homonim czasownikowy różnoczasowy.

   Ciekawostka - jeżeli bezokoliczniki w pierwszych zdaniach oznaczyć przez 

x + ć, 

to bezokoliczniki w drugich zdaniach mają postać 

x + li + ć

(kuć/kulić, skuć/skulić, myć/mylić, pić/pilić, spać/spalić, wydać/wydalić, oddać/oddalić). W ten sposób można wyszukiwać pozostałe homonimy czasownikowe różnoczasowe.

   Wysłano 3 września 1999 do Rady Języka Polskiego.