Hruby Wierch
Z Wikipedii
| Hruby Wierch | |
| Państwo | Słowacja, Europa |
| Pasmo | Tatry, Karpaty |
| Wysokość | 2428 m n.p.m. |
Hruby Wierch (słow. Hrubý vrch) masywny szczyt (2428 m n.p.m.) w bocznej grani tatrzańskiej, wznoszący się nad dolinami: Hlińską, Młynicką i Niewcyrką. Jego nazwa pochodzi od kształtu góry – "hruby", czyli gruby. Jest to szczyt zwornikowy, od którego odchodzą trzy granie:
- na południe, w kierunku Furkotu (Furkotský štít), bez wyraźnego obniżenia oddzielającego oba szczyty, odchodzi grań oddzielająca Dolinę Niewcyrkę od Doliny Młynickiej;
- na wschód, grań z wyodrębniającymi się przełęczami i kulminacjami, oddzielona od Szczyrbskiego Szczytu przez Szczyrbską Przełęcz, grań ta oddziela Dolinę Hlińską od Młynickiej;
- na zachód, z licznymi kulminacjami, tzw. Grań Hrubego (Hrubé), oddzielająca od siebie Dolinę Hlińską od Niewcyrki.
Od strony Doliny Hlińskiej, w stokach Hrubego Wierchu, znajdują się dwa rozległe piarżyska – Mały Ogród (Malá záhradka) i Wielki Ogród (Veľká záhradka).
W grani wschodniej, w kolejności od Hrubego Wierchu wyróżniają się:
- Hruba Prehyba (Hrubá priehyba)
- Młynicka Turnia (Mlynická veža),
- Przełączka nad Wielkim Ogrodem (Štrbina nad Veľkou záhradkou)
- Kolista Turnia (Veža nad Okrúhlym plesom) 2323 m n.p.m., grzęda odchodząca od szczytu oddziela odsiewie Wielki Ogród od Małego Ogrodu, nazwa Kolistej Turni pochodzi od położonego w górnej części Doliny Młynickiej (na wysokości ok. 2100 m n.p.m., Kolistego Stawku (Okrúhle pleso).
- Przełączka nad Małym Ogrodem (Štrbina nad Malou záhradkou)
- Szczyrbska Turniczka (Štrbská vežička) 2229 m n.p.m.
Odcinek wschodniej grani był znany już w XIX wieku. Wiadomo o wejściach na szczyt Hrubego Wierchu od tej strony w towarzystwie Jędrzeja Wali młodszego około 1890 r. Całą grań, od Szczyrbskiej Przełęczy do Grubego Wierchu, jako pierwsi przeszli: Alfred Martin i Johann Franz senior 13 sierpnia 1907, zimą - Jerzy Królikowski i Stanisław Zaremba w dniach 27 – 28 grudnia 1926 r.
Jako pierwsi zbocza masywu Hrubego Wierchu poznali koziarze. W XIX wieku największym znawcą tego rejonu był Jędrzej Wala starszy, który początkowo ( jeszcze przed 1857 r.) polował na kozice a później (przed 1880 r.) prowadził wycieczki turystów. Jędrzeja Walę upamiętniono nazywając jego nazwiskiem szczyty w Grani Grubego - Walowe Turnie.
Pierwsze wejście zimą Gyula Hefty, Tibold Kregczy, Endre Maurer, Laojs Rokfalusy 13 stycznia 1912. Obecnie, na Hruby Wierch nie prowadzi żaden znakowany szlak turystyczny.
