Język pirahã
Z Wikipedii
xapaitíiso | |
Obszar | Brazylia (tereny nad rzeką Maici) |
Ranking | ? |
Klasyfikacja genetyczna | mura pirahã |
Status oficjalny | |
Język urzędowy | — |
Regulowany przez | - |
Kody języka | |
ISO 639-1 | — |
ISO 639-2 | sai |
SIL | myp |
W Wikipedii | |
Zobacz też: język, języki świata |
Język pirahã (nazwa własna xapaitíiso) to język z rodziny mura używany przez Indian Pirahã w dżungli amazońskiej, nad rzeką Maici. Język pirahã jest jedynym żyjącym językiem z rodziny mura. Mimo częstych kontaktów z kulturą zachodnią i językiem portugalskim, większość członków plemienia pozostaje jednojęzyczna. Ludzie ci nie chcą uczyć się obcych języków (zwanych przez nich xapagáiso - "zakrzywiony") w obawie przed utratą własnej tożsamości.
[edytuj] Cechy charakterystyczne języka
Język ten ma wiele niezwykłych cech, które sprawiły że stał się on obiektem zainteresowania wielu lingwistów:
- brak liczebników - występują tylko wyrazy hoi - mało i baagiso - dużo (w zależności od tonu hoi może oznaczać "jeden" lub "dwa"). Nie ma też liczby mnogiej.
- bardzo ograniczone słownictwo dotyczące pokrewieństwa - np. jeden wyraz -baíxi - oznacza zarówno matkę i ojca
- cały zestaw zaimków został prawdopodobnie zapożyczony z języka tupi
- brak zdań złożonych ( w języku pirahã nie można powiedzieć on wie, jak zrobić strzałę, tylko on zna robienie strzał )
- brak kwantyfikatorów takich jak "wszyscy", "każdy", "niektórzy"
[edytuj] Fonetyka
Język pirahã ma 8 spółgłosek: p t k x [ʔ] b g s h i 3 samogłoski: a i o. Jest to najmniejszy zasób fonemów na świecie - na równi z nowogwinejskim językiem rotokas. W języku pirahã istnieją jednak dwa tony, które niektórzy lingwiści również zaliczają do fonemów: wysoki (oznaczany przez samogłoski z ukośną kreską) i niski.
Spółgłoska [b] przed [o] wymawiana jest jako [ʙ] - bardzo rzadki dźwięk w językach świata.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- (en)(pt) Słownik języka pirahã