Jastrzębik
Z Wikipedii
Jastrzębik | |
Województwo | małopolskie |
Powiat | nowosądecki |
Gmina | Muszyna |
Wysokość | 550 m n.p.m. |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
18 |
Tablice rejestracyjne | KNS |
Jastrzębik – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Muszyna.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Wieś położona nad potokiem o tej samej nazwie, na wysokości ok. 550 m n.p.m., u stóp Jaworzyny Krynickiej (1114 m n.p.m.) i Jastrzębskiej Góry (659 m n.p.m.). Dojazd od Krynicy i od Złockiego.
[edytuj] Historia
Lokowana na prawie wołoskim w 1577 r. przez bpa Piotra Myszkowskiego, przywilejem nadanym Piotrowi Tyliszczakowi z Krynicy. Początkowo mieszkańcami Jastrzębika byli Wołosi, z czasem doszli również Rusini. Ludność ta była wyznania greckokatolickiego. Parafię tegoż wyznania uposażył bp Piotr Gembicki w 1651 r.
[edytuj] Cerkiew
Cerkiew pw. św. Łukasza zbudowana w 1856 r., z wykorzystaniem fragmentów dawnej świątyni. Drewniana, konstrukcji zrębowej, trójdzielna, jednonawowa. Dachy nad nawą i prezbiterium łamane, nad babińcem siodełkowate, zwieńczone baniastymi wieżyczkami ze ślepymi latarniami. Wyposażenie wnętrza cerkiewne. Warto zwrócić uwagę na polichromię ornamentalną z 1801 r., ikonostas barokowo-klasycytyczny z XIX w. Wpływów bizantyjskich możemy się doszukać w siedmiu ikonach Deesis z apostołami z XVI w., które znajdują się na parapecie chóru. Kościół przemianowany na rzymskokatolicki pod tym samym wezwaniem.
[edytuj] Atrakcje geoturystyczne
- W dolinie Jastrzębika występują źródła wody mineralnej, reprezentujące szczawy o niewielkiej wydajności.
- Unikatem w skali karpackiej jest występowanie suchej ekshalacji gazowej (94,4% dwutlenku węgla; 3% metanu; 2,8% azotu i 0,5% tlenu). Objawia się to zjawisko jako niewyraźne pęknięcia terenu, wokół którego można zauważyć uduszone owady i ptaki. W zimie miejsca takie znaczą bezśnieżne "placki" na polach.
- Występują tu także mofety - ekshalacje wulkaniczne o temperaturze poniżej 100°C, wydobywające się z dna potoku wraz z wodami zmineralizowanymi. Mofety te zostały uznane za pomnik przyrody nieożywionej, a wokół nich, w roku 2005, staraniem naukowców z Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Krakowskiej AGH wybudowano podesty oraz tablice informacyjne.