Jowisz i Io (obraz Correggia)
Z Wikipedii
 |
| Jowisz i Io |
| Antonio Allegri da Correggio, ok. 1531 lub 1532 |
| płótno |
| 163,5 × 74 cm |
| Kunsthistorisches Museum Wien |
Jowisz i Io - obraz namalowany w 1532 (lub 1531) przez włoskiego artystę renesansowego, Antonio Allegri da Correggio, który obecnie znajduje się w zbiorach Kunsthistorisches Museum (Muzeum Historii Sztuki) w Wiedniu.
Obraz stworzony najprawdopodobniej na zlecenie Federica II Gonzagi, księcia Mantui - do udekorowania „pokoju Owidiusza” w jego rezydencji letniej Palazzo del Te; jednak, później Gonzaga przekazał płótno cesarzowi Karolowi V podczas jego odwiedzin w Mantui.
Scena Jowisz i Io jest inspirowana utworem Metamorfozy Owidiusza, legendą z mitologii rzymskiej.
Mit przedstawia się następująco: Jowisz zapałał miłością do Io; dopadł ją więc i posiadł pod postacią chmury (moment ten przedstawia dzieło Correggia). Następnie, aby zmylić swą zazdrosną żonę Junonę, Jowisz zmienił Io w jałówkę, lecz Junona nakazała strzec zwierzęcia stuokiemu Argusowi. Wówczas Jowisz polecił Merkuremu zgładzić Argusa, na co wściekła Junona poczęła zadawać Io straszliwe męki - aż ta uciekła. Wszystko jednak skończyło się dobrze, Io odzyskała ludzką postać i urodziła syna Epafosa, uważanego za dziecko Jowisza.
Ukryty w chmurze Jowisz na obrazie Correggia zbliża swe usta do ust Io, jednocześnie obejmując ją ramieniem. Boska chmura spowija nagą Io, która zdaje się być w transie – najprawdopodobniej zgodnie ze wskazówkami fundatora dzieła. Z mglistej rękawicy obejmującej ją w pasie wyłania się rzeczywista dłoń.
Po prawej na dole ukazany jest jeleń u wodopoju - znaczenie tego symbolu nie jest jasne, nie pojawia się on bowiem w tekście Owidiusza. Być może scena ta ma związek z pochodzeniem Io (córki boga rzeki Inachusa).
Correggio stworzył cykl czterech płócien poświęconych erotycznym eskapadom Jowisza. W każdym dziele bóg przybiera inną postać, by zdobyć obiekt swojej miłości: Ledzie objawia się jako łabędź, Danae - jako złoty deszcz, Ganimedesowi - jako orzeł, a Io - jako chmura (choć tylko dwa ostatnie z wymienionych mitów mają swój opis w Metamorfozach Owidiusza). Wszystkie cztery obrazy epatują śmiałością; akt miłosny jest już w toku lub za chwilę ma się zacząć - są to jedne z najbardziej przepełnionych erotyzmem dzieł epoki renesansu.
[edytuj] Literatura
- Patrick de Rynck, Jak czytać malarstwo, Universitas, ISBN 83-242-0580-2
