Kamakura (okres)
Z Wikipedii
 |
|
| To jest artykuł z cyklu Historia Japonii |
|
| Portal: Japonia |
Kamakura (jap. 鎌倉時代 - Kamakura-jidai) - okres w historii Japonii trwający w latach 1192-1333. Ten okres rozpoczyna czasy „średniowiecza” japońskiego – prawie 700 lat, kiedy cesarz, dwór i centralne rządy zostały sprowadzone na margines do roli czysto ceremonialnej i symbolicznej. Władzę cywilną, militarną i sądowniczą kontrolowała klasa bushi, spośród której najpotężniejszy był de facto władcą Japonii. Nadeszły czasy feudalne. Lordowie potrzebowali lojalnych wasali, którzy opiekowali się nadanymi im ziemiami, tworząc tam lokalne rządy wojskowe.
Minamoto Yoritomo skonsolidował władzę i utworzył nowy rząd w swoim rodzinnym mieście Kamakura. Nazwał go bakufu (幕府 - rządy namiotowe), ale ponieważ nosił tytuł seii taishogun – nadany mu przez cesarza – nazywa się je również szogunatem. Sposobem rządów Yoritomo wzorował się na rodzie Fujiwara – stworzył Radę Administracyjną, Radę Prawniczą i Radę Sądowniczą.
Po konfiskacie majątków rodu Taira, dwór cesarski powołał zarządców dla majątków i naczelników dla prowincji. Jako szogun Yoritomo był również zarządcą i głównym naczelnikiem. Bakufu nie było narodowym reżimem wojskowym, i pomimo że dotyczyło znacznych obszarów Japonii, napotykało na silny opór ze strony zarządców. Reżim kontynuował wojnę z rodem Fujiwara na północy kraju, ale nigdy nie udało mu zdobyć pełnej kontroli wojskowej nad wschodnimi i północnymi terytoriami. Stary dwór w dalszym ciągu rezydował w Kioto i utrzymywał władzę na poddanych terenach.
Yoritomo nie udało się na długo utrzymać władzy w rękach swojej rodziny. Po jego nagłej śmierci w 1199 roku, jego syn – Minamoto no Yoriie - został szogunem i głową rodu Minamoto. Ale on nie podołał również zadaniu kontrolowania innych wschodnich rodzin bushi. Do początków XIII wieku ustanowiono regencję dla szoguna przez członków rodziny Hojo (gałąź rodu Taira, która związała się z Minamoto w 1180 roku). Pod rządami Hojo, bakufu straciło wszelką władzę, a szogun stał się marionetką w rękach rodu Fujiwara.
W 1221 r. wybuchła Wojna Jokyu (pomiędzy cesarzem Go-Toba, a rodem Hōjō), który cesarz usiłował obalić. Głównym polem bitwy było miasto Uji na przedmieściach Kioto. Stolica została zdobyta przez wojska szoguna, a dwór cesarski znalazł się pod bezpośrednią kontrolą bakufu. Od tamtej pory żadne posunięcie Kioto nie mogło się obyć bez zatwierdzenia go przez Kamakurę.
Podczas regencji Hōjō w 1225 ustanowiono Radę Państwową, aby wysocy wojskowi mogli się wypowiadać i głosować w sprawach sądowych i legislacyjnych w Kamakurze. Obradom przewodniczył regent Hōjō. Zaowocowało to powstaniem Kodeksu Joei (1232), który odzwierciedlał gruntowną zmianę rządów: z dworskich w wojskowe. Był to dokument, który szczegółowo określał obowiązki zarządców i naczelników, sposoby rozwiązywania konfliktów w sprawie ziemi, a także opisywał sposoby zarządzania dobrem dziedzicznym. Dla tych, którzy naruszali przepisy, były w nim dokładnie określone kary. Kodeks ten przetrwał przez następne 635 lat.
[edytuj] Inwazje mongolskie
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Mongolskie inwazje na Japonię.
Ważnymi wydarzeniami z historii okresu było odparcie dwóch inwazji Mongołów na Japonię. W 1268 r. do dworu w Japonii dotarła informacja o nowym reżimie Mongołów w Pekinie. Mongolski przywódca, Kubilaj-chan zażądał, aby Japonia zapłaciła okup i groził reperkusjami w razie odmowy. Japonia odrzuciła ultimatum i poczęła przygotowywać obronę na wyspach. Pierwsza inwazja miała miejsce w 1274 roku. Ponad 600 statków połączonych flot mongolskiej, chińskiej i koreańskiej z 23 000 żołnierzy uzbrojonych w katapulty, wybuchowe pociski, łuki i strzały. Gdyby nie pomoc żywiołu (tajfunu), który zmiótł wrogą armię, Japonia padłaby łupem najeźdźców. Kubilaj-chan wycofał swoje okręty by w kilka lat później (1281) próbować dokonać drugiej inwazji. I tym razem tajfun pomógł Japonii, niszcząc wrogą flotę. Według dwóch kapłanów sintoistycznych, Japonii dopomógł boski wiatr (kamikaze).
[edytuj] Upadek szogunatu Kamakura
Wojna ta miała wiele negatywnych ekonomicznych aspektów. Aby utrzymać armię, trzeba było nałożyć nowe podatki. Ponadto ci, którzy spodziewali się jakiś rekompensat (za poniesione straty lub za pomoc w odpieraniu ataków) nie doczekali się ich, co spowodowało falę niezadowolenia, a w efekcie upadek znaczenia i siły rządów bakufu w Kamakurze. Ponadto na skutek licznych dziedziczeń ziemie były często dzielone, a właściciele ziemscy coraz częściej zwracali się do pożyczkodawców o wsparcie. Wędrowne bandy roninów jeszcze bardziej zagrażały stabilności bakufu.
