Kolędziany

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Kolędziany (al. Kolendziany, ukr. Колиндяни, łacińska transliteracja: Kolyndiany, z Łopatówką) – miejscowość na Ukrainie , w rejonie czortkowskim, obwodzie tarnopolskim.

Spis treści

1 Dane statystyczne
2 Historia
3 Nazwiska występujące w Kolędzianach do 1939 r.
4 Osoby pochodzące z Kolędzian
5 Pobliskie miejscowości
6 Przypisy
7 Linki zewnętrzne
- 7.1 Mapy

[edytuj] Dane statystyczne

Liczba mieszkańców: 1759 (spis z r. 2001)
Powierzchnia: 0,333 km kw.
Gęstość zaludnienia: 5282.280 osób/km kw.
Kod pocztowy: 48552
Kod AMTS: 8 – 03552

[edytuj] Historia

W II Rzeczypospolitej do 1939 r. w powiecie czortkowskim, woj. tarnopolskim. W I Rzeczypospolitej w woj. podolskim. Położona 15 km na pd. wsch. od Czortkowa przy drodze do Borszczowa nad rzeczką Nieczławą (lewy dopływ Dniestru) w żyznej okolicy Podola.

Przed r. 1883^[1] Kolędziany liczyły 1254 katolickich mieszkańców: 997 (79.5%) unitów i 257 (20.5%) rzymskich katolików). Posiadały na miejscu parafie gr.-katolicką z kościołem św. Mikołaja oraz kaplicę rzymsko-katolicką. podlegającą odległej o 8 km w kierunku pd. parafii w Jezierzanach. W kaplicy nabożeństwa były odprawiana okazyjnie (taka sama sytuacja istniała w okresie międzywojennym oraz w latach np. 70.).

Miejscowość została pierwszy raz wzmiankowana w dokumentach z 1661 r. Pierwotnie według miejscowych przekazów (legend) nosiła nazwę Rajgródek (Rajhorodok) i była siedzibą Wołodyjowskich, którzy później ją odstąpili Dominikanom. W tym czasie zaczęto używać nazwy Kolędziany pochodzącej od słowa "kolęda" (zukrainizowana forma: "kolenda "коленда"). Wg Geografii Królestw Galicyi i Lodomeryi z 1786 r.^[2] Kolędziany były miastem. Istniał tam stary zamek – forteca. W pierwszej połowie XIX w. Kolędziany były własnością rodziny Albinowskich, h. Jastrzębiec, którzy szerzej są znani dopiero od II poł. XVIII w. Ruiny zamku zostały ok. 1840 r. przebudowane na pałac przez Kornela Horodyskiego, h. Korczak, (zm. 1898), który odziedziczył posiadłość. Pałac uległ zniszczeniu w czasie I wojny światowej^[3].

W XIX w. najbliższy urząd pocztowy znajdował się w Dawidkowicach a stacja kolejowa linii Tarnopol – Borszczów w odl. 6 km na pn.-zach. Szmańkowszczykach. Wieś posiadała szkołę filialną, gminną kasę pożyczkową, gorzelnię i młyn wodny. Około pół wieku później, przed 1929 r. miejscowość zamieszkiwało 1681 osób. Oprócz w/w kooperatywy, gorzelni i młyna funkcjonowała także cegielnia, fabryka drożdży (istnieje do dziś) oraz kamieniołomy. Koledziany podlegały sądowi powiatowemu i okręgowemu w Czortkowie^[4].

[edytuj] Nazwiska występujące w Kolędzianach do 1939 r.

Albinowski, Basiurski, Brottschneider, Cymbała, Hefter, Horodyski, Kopczyński, Krasicki, Kohn, Kuźnik, Olejnik, Ostapij, Pszenyczny, Sigall, Sołomynka, Somenklar, Stachów, Stodoła, Szemłej, Świetkowska, Topolnicki, Twardochleb, Wojtyszyn, Wołodyjowski, i inne.

[edytuj] Osoby pochodzące z Kolędzian

Kazimierz Krasicki

[edytuj] Pobliskie miejscowości

Dawidkowce
Jezierzany
Słobódka
Szmańkowszczyki
Zalesie

[edytuj] Przypisy

↑ Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego, t. 4, s.262, 1883
↑ Eweryst Andrzej hr. Kuropatnicki, Geografia Królestw Galicyi i Lodomeryi z 1786 r.
↑ Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, 1996
↑ Księga Adresowa Polski z 1929 r.