Krążowniki typu Duquesne
Z Wikipedii
Krążowniki typu Duquesne to seria dwóch okrętów - pierwszych francuskich ciężkich krążowników, okresu międzywojennego i II wojny światowej.
[edytuj] Historia powstania
Traktat waszyngtoński z 1922, ograniczający zbrojenia morskie w zakresie okrętów liniowych, zezwolił jednocześnie sygnatariuszom na budowę krążowników o maksymalnej wyporności do 10.000 t. i kalibrze dział do 203 mm. W efekcie, główne potęgi morskie rozpoczęły budowę nowej klasy okrętów o maksymalnych dopuszczalnych parametrach, nazywanych krążownikami "waszyngtońskimi", a następnie krążownikami ciężkimi. Pierwszymi francuskimi ciężkimi krążownikami były dwa okręty typu Duquesne - "Duquesne" i "Tourville", zamówione w 1924.
Ponieważ początkowo koncepcja krążownika ciężkiego dopiero się kształtowała, okręty pierwszego pokolenia tej klasy na ogół były słabo opancerzone, z powodu konieczności zmieszczenia się w narzuconej wyporności. Francuskie okręty mimo to stanowiły wyjątek, będąc pozbawione opancerzenia pionowego i posiadając jedynie bardzo słabe opancerzenie pokładu i komór amunicyjnych, przez co były wrażliwe nawet na ogień krążowników lekkich (masa pancerza wynosiła jedynie 430 t). Atutem ich miała być duża prędkość 33 węzłów, pozwalająca na unikanie walki (podczas prób osiągnęły one nawet maksymalnie 34-35 w.) oraz silna artyleria o kalibrze typowym dla krążowników ciężkich, pozwalająca na zwalczanie lżejszych okrętów. Cechy te były zgodne z przewidywanym zastosowaniem krążowników ciężkich do prowadzenia dalekiego rozpoznania i działań rajderskich na liniach komunikacyjnych wroga. Stąd projekt nowych ciężkich krążowników był w zasadzie nieco powiększoną wersją lekkich krążowników typu Duguay-Trouin, ze wzmocnionym uzbrojeniem. Dzięki dużym rozmiarom, miały one bardzo dobre własności morskie. Oprócz słabego pancerza, miały też słaby stopień biernej ochrony przeciw wybuchom podwodnym.
Nazwa | Położenie stępki | Wodowanie | Wejście do służby | Wycofanie |
Duquesne | 30 października 1924, Brest | 17 grudnia 1925 | 6 grudnia 1927 | 2 lipca 1955 |
Tourville | 4 marca 1925, Lorient | 24 sierpnia 1926 | 1 grudnia 1928 | 8 marca 1962 |
Okręty otrzymały nazwy na cześć Abrahama Duquesne i Anne Hilarion de Tourville.
[edytuj] Służba
Oba okręty służyły przez większość czasu razem. W latach 30. przeszły modernizację, podczas której zdjęto połowę wyrzutni torpedowych i wzmocniono lekką artylerię przeciwlotniczą z 4 do 8 działek 37 mm.
Podczas II wojny światowej, po ataku Niemiec na Francję, oba okręty stacjonowały w składzie alianckiego zespołu X w Aleksandrii. Po upadku Francji, na mocy porozumienia zawartego pod brytyjską groźba użycia siły, zostały rozbrojone w tym porcie. W maju 1943, po przejściu kolonialnej administracji francuskiej w Afryce na stronę generała de Gaulle'a, przyłączyły się do sprzymierzonych z aliantami sił Wolnych Francuzów.
Na początku 1944 zamieniono ich małokalibrowe uzbrojenie przeciwlotnicze na działka 40 mm Bofors i 20 mm Oerlikon, zdjęto katapultę z wodnosamolotami, a z "Duquesne" także wyrzutnie torpedowe.
"Duquesne" służył w latach 1944-45 w składzie sił alianckich w walkach na śródziemnomorskim wybrzeżu Francji, a "Tourville" służył jako transportowiec wojska. Po wojnie, służyły nadal w marynarce francuskiej. "Duquesne" został wycofany 2 lipca 1955, a "Tourville" 8 marca 1962.
[edytuj] Dane techniczne:
- wyporność:
- standardowa: 10.000 t
- pełna: 12.220 t
- wymiary:
- długość: 191 m
- szerokość: 19,1 m
- zanurzenie: 6,49 m
- napęd: 4 turbiny parowe o mocy 120.000 KM, 9 kotłów parowych
- prędkość maksymalna: 33,75 w.
- zasięg: 5500 mil morskich przy prędkości 13 w (2900 Mm / 29 w)
- zapas paliwa: 1820 t.
- załoga: 605
Uzbrojenie i wyposażenie:
- 8 dział 203 mm w dwudziałowych wieżach (4xII, po dwie na dziobie i rufie w dwóch poziomach), długość lufy 60 kalibrów (L/60).
- 8 dział przeciwlotniczych 75 mm (8xI)
- 8 działek przeciwlotniczych 37 mm (4xII)
- 12 wkm plot 13,2 mm (6xII)
- 6 wyrzutni torpedowych 550 mm (2xIII, na burtach) (początkowo 12 wt)
- 1 wodnosamolot, katapulta
Opancerzenie: (masa 430 t)
- pokład pancerny: 30 mm
- wieże dział artylerii głównej: 30 mm
- stanowisko dowodzenia: 30 mm
- komory amunicyjne: 30 mm