Krwawnik

Z Wikipedii

Krwawnik
Krwawnik pospolity
Systematyka
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Rodzaj	krwawnik
Nazwa systematyczna
Achillea L. 1753

Krwawnik (Achillea L.) - rodzaj bylin z rodziny astrowatych. Rodzaj ten obejmuje w zależności od ujęcia 85 lub 120 gatunków roślin zielnych wieloletnich, rosnących w Europie i Azji północnej i zachodniej. W Polsce najbardziej znany jest krwawnik pospolity (A. millefolium), rozpowszechniony w całej Europie, a także Ameryce Północnej.

Spis treści 1 Charakterystyka 2 Systematyka 3 Zastosowanie lecznicze niektórych gatunków: 4 Przypisy

[edytuj] Charakterystyka

Łodyga

Przeważnie wzniesiona, rozgałęziona u góry, na dole drewniejąca.

Liście

Pojedyncze, podłużne, od całobrzegich do potrójnie pierzastych.

Kwiaty

Zebrane w kwiatostany w postaci podbaldachu utworzonego przez liczne i drobne koszyczki. Kwia­ty wewnętrzne obupłciowe, rurkowate, brzeżne natomiast to kwiaty żeńskie, języczkowe.

[edytuj] Systematyka

Pozycja w systemie Reveala 

Gromada okrytonasienne Cronquist, podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa astrowe Takht., nadrząd astropodobne Takht., rząd astrowce Lindl., rodzina astrowate Dumort.^[1]

Gatunki flory Polski ^[2]

• krwawnik Gerbera (Achillea micrantha Willd. = Achillea gerberi M. Bieb.) - efemerofit
• krwawnik kichawiec (Achillea ptarmica L.)
• krwawnik pagórkowy (Achillea collina Becker ex Rchb. = A. collina Becker = A. millefolium L.)
• krwawnik pannoński (Achillea pannonica Scheele = A. millefolium L.)
• krwawnik pospolity (Achillea millefolium L.)
• krwawnik sudecki (Achillea sudetica Opiz)
• krwawnik szczecinkolistny (Achillea setacea Waldst. & Kit.)
• krwawnik szlachetny (Achillea nobilis L.)
• krwawnik wełnisty (Achillea tomentosa L.) - efemerofit
• krwawnik wierzbolistny (Achillea salicifolia Besser)
• krwawnik wyprostowany (Achillea stricta Schleich. = A. tanacetifolia All. )

Inne gatunki 

• krwawnik kowniatkolistny (Achillea crithmifolia)
• krwawnik wiązówkowaty, krwawnik talerzowaty (Achillea filipendulina Lam.) - roślina uprawna
• krwawnik wielkolistny (Achillea macrophylla)
• krwawnik wrotyczolistny (Achillea tanacetifolia)
• krwawnik żeniszkolistny (Achillea ageratifolia (Sibth. & Sm.) Benth.) - roślina uprawna

[edytuj] Zastosowanie lecznicze niektórych gatunków:

Achillea millefolium - Krwawnik pospolity tworzy proste i sztywne łodygi mogące osiągać wysokość 30 - 90 cm. Porastają je małe, z kształtu lancetowate, potrójnie pierzastosieczne listki. Wierzchołki pędów wieńczą białe (czasem bladoróżowe) liczne drobne kwiatuszki zebrane w dość dekoracyjne baldachowate kwiatostany. Występowanie: nasza pospolita krajowa bylina. Najłatwiej można ją spotkać na nieużytkach, skrajach lasów, miedzach, a także na zaniedbanych trawnikach w największych nawet miastach. Surowiec: kwiaty i ziele. Zawartość: m.in.olejek eteryczny o słabym, swoistym („korzennym”) zapachu, gorycz achilleina, kwasy: mrówkowy, octowy, izowalerianowy, prócz tego furanokumaryna, flawonoidy, cholina, garbniki, witamina K i sole mineralne (najwięcej magnezu). Działanie i zastosowanie: Postacią leku jest odwar z kwiatów bądź ziela (1 łyżkę stołową rozdrobnionego suszu zalać 1 szklanką wody i gotować pod przykryciem przez 3-5 minut, następnie przecedzić i w razie konieczności pić 2-3 razy dziennie po 1/2 szklanki). Odwar ów zwiększa wydzielanie żółci i soków trawiennych, jednocześnie pobudzając organizm do obfitszego wydzielania moczu. Dalej - działa przeciwkrwotocznie, słabo przeciwbólowo i rozkurczowo w obrębie przewodu pokarmowego. Ma działanie bakteriostatyczne i przeciwzapalne oraz pozytywnie wpływa na proces trawienia, ułatwiając organizmowi przyswajanie składników odżywczych z pokarmu, nieznacznie obniża ciśnienie krwi, działa napotnie i przeciwgorączkowo. Odwar ów bywa stosowany w schorzeniach jelit i żołądka, którym towarzyszą drobne krwawienia ze śluzówki oraz w przypadku skurczów jelit, dróg moczowych i dróg żółciowych, grypie, anginie, przeziębieniu. Jest również pomocny w niestrawności, wzdęciach i nudnościach. Herbatka z samych kwiatów ma działanie porównywalne z działaniem rumianku. Ale wróćmy do omawiania działania i zastosowania odwaru z ziela. Jest to doskonały środek korzystnie wpływający na przemianę materii i poprawiający apetyt. Ale nie tylko wewnętrznie lecz również zewnętrznie można go stosować. Nadaje się do przemywania trudno gojących i zainfekowanych zranień, krost i wyprysków, a także do płukania jamy ustnej, gardła i dziąseł w ich stanach zapalnych. Wreszcie - do irygacji pochwy w przypadku zapalenia, upławów i krwawień. Medycyna ludowa ma dla krwawnika o wiele szersze zastosowanie. Używa go bowiem w przeziębieniu, kamicy nerkowej, żylakach odbytu, gruźlicy płuc, nadciśnieniu tętniczym i kamicy moczowej.

Achillea lanulosa - działanie i zastosowanie zbliżone do krwawnika pospolitego.

Achillea ptarmica - Krwawnik kichawiec to pospolita bylina. Łodygi ma proste, wzniesione, rozgałęziające się. Liście natomiast lancetowate o piłkowanych brzegach. Kwiaty zaś dekoracyjne, białej barwy. Skupione są one na szczytach pędów. Po przekwitnięciu wiążą się z nich owoce typu niełupki. Występowanie: Ogromne połacie Europy i Azji charakteryzujące się klimatem umiarkowanym. Najłatwiej można go spotkać w miejscach wilgotnych - nad brzegami wód i na podmokłych łąkach. Surowiec: kłącze. Zawartość: m.in. prowitamina A, witamina C (niewiele), olejek eteryczny, nieco garbników i sole mineralne. Działanie i zastosowanie: Postacią leku jest wywar (1 łyżeczkę rozdrobnionego suszu zalać 1 szklanką wody i gotować pod przykryciem przez 5 - 7 minut, przecedzić, w razie potrzeby pić 2 razy dziennie po szklance). Jest on specyfikiem wiatropędnym, moczopędnym i słabym przeczyszczającym, a także słabym przeciwbólowym. Jego picie zalecane jest w chorobach nerek i dróg moczowych, osłabieniu, wyczerpaniu fizycznym oraz psychicznym i dolegliwościach gośćcowych.

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Reveal James L. System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, Universyty of Maryland, 1999 Systematyka rodzaju krwawnik wg Reveala
2. ↑ Mirek, Z., Pięknoś-Mirkowa, H., Zając, A i M., 1997, Vascular plants of Poland - a chekclist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. IB PAN. Adres strony