Lancetnik
Z Wikipedii
Lancetnik | |
![]() |
|
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | bezczaszkowce |
Rząd | Amphioxiformes |
Rodzina | Branchiostomatidae |
Rodzaj | Branchiostoma |
Gatunek | lancetnik |
Nazwa systematyczna | |
Branchiostoma lanceolatum (Pallas, 1774) |
Lancetnik, szparoskrzelec lancetowaty (Branchiostoma lanceolatum) - zwierzę morskie zaliczane do bezczaszkowców.
Budowa i tryb życia:
Występuje w płytkich wodach morskich w Europie. Większość czasu spędza na wpół zagrzebany w gruboziarnistym piasku. Powłokę ciała lancetnika tworzy jednowarstwowy nabłonek, który leży na warstwie tkanki łącznej. Struna grzbietowa lancetnika różni się budową od struny kręgowców. Jest zbudowana z płaskich komórek ułożonych jedna za drugą i przypomina rulon monet. U kręgowców komórki tworzące strunę grzbietową mają układ nieregularny.
Układ oddechowy:
Szczeliny skrzelowe w gardzieli są oddzielone łukami skrzelowymi, które - podobnie jak u ryb - pełnią dwie funkcje: wymiany gazowej oraz odcedzania (filtrowania) zawiesin pokarmowych. Woda wpadająca do gardzieli omywa łuki skrzelowe, kieruje się ku tyłowi i wypływa otworem odpływowym.
Układ pokarmowy:
Gardziel przechodzi w krótkie, proste jelito, kończące się odbytem. Wzdłuż gardzieli, po spodniej stronie biegnie endostyl, w którym substancje bogate w jod zlepiają cząstki pokarmowe. Od jelita ku przodowi - obok gardzieli wybiega ślepy wyrostek zwany uchyłkiem wątrobowym. Pełni on podobne funkcje jak trzustka u kręgowców.
Układ rozrodczy:
Lancetnik rozmnaża się wyłącznie płciowo. Jest rozdzielnopłciowy. Organami rozrodczymi są jądra u samca i jajniki u samicy. Brak jest przewodów wyprowadzających komórki rozrodcze. Wydostają się one na zewnątrz przez jame okołoskrzelową i szczeliny skrzelowe. Zapłodnienie u lancetnika jest zewnętrzne.
Układ mięśniowy:
Lancetnik ma wyraźnie zaznaczone miomery, czyli segmenty mięśniowe. Mięśnie są poprzecznie prążkowane.
Układ krążenia:
Układ krążenia jest zamknięty i jednoobiegowy. Nie ma w nim serca, a krew jest tłoczona przez niezależne skurcze naczyń krwionośnych. Krew jest bezbarwna i uczestniczy w transporcie tlenu (w niewielkim stopniu).
Układ wydalniczy:
Narządami wydalniczymi są protonefrydia, znajdujące się w grzbietowej części gardzieli. Składają się z solenocytów, czyli komórek płomykowych i są otoczone naczyniami krwionośnymi.
Układ nerwowy:
Układ nerwowy zbudowany jest z cewki nerwowej, od której odchodzą nerwy, złożone z korzeni grzbietowych i brzusznych. Korzenie grzbietowe unerwiają ścianę ciała i narządy wewnętrzne, a brzuszne - miomery. Lancetnik nie ma mózgu, a jedynie niewielkie rozszerzenie cewki na przednim końcu ciała. Nie ma też oczu, ale reaguje na światło dzięki tzw. oczkom Hessego, czyli skupiskom komórek światłoczułych.
[edytuj] Schemat budowy anatomicznej
- pęcherzyk mózgowy
- struna grzbietowa
- cewka nerwowa
- płetwa ogonowa
- otwór odbytowy
- układ pokarmowy
- układ krwionośny
- otwór odpływowy
(dla wody z jamy okołogardzielowej) - jama okołogardzielowa
- szczeliny skrzelowe
- gardziel
- jama gębowa
- czułki
- otwór przedgębowy
- gonady (jajniki/jądra)
- komórka światłoczuła
- nerwy
- fałd brzuszny
- uchyłek wątrobowy