Montezuma I

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Montezuma I Ilhuicamina zwany Gniewnym (nazwisko można tłumaczyć „samotny, który wystrzela strzałę w niebo”); również Moctezuma I, Moteuczoma I (? – 1469) – tlatoani Azteków od 1440.

Był synem azteckiego władcy Huitzilihuitla (ok.1380 – ok.1417), bratem Chimalpopoki (? - 1427/1428). Jako tlatoani Tenochtitlanu w roku 1440 objął władzę po Itzcóatlu(ok.1380 - 1440). Pozostawał w zawartym przez poprzednika bardzo korzystnym dla Azteków Trójprzymierzu z sąsiednimi cywilizacjami: miastem-państwem Texcoco i małym suwerennym królestwem Tlacopán (Tacuba). W tym umiejętnie skonstruowanym sojuszu 4/5 wszelkich zdobyczy w wyprawach wojennych dzielone było między Azteków i Texcoco, a 1/5 przypadała Tlacopán. Dzięki temu układowi małe państwo przekształciło się w przywódcę największego sojuszu militarnego w całym regionie.

Sprzymierzony z długowiecznym królem Texcoco, legendarnym władcą-mędrcem Nezahualcoyotlem (1428 – 1472), umocnił hegemonię Azteków (Méxicas) nad Doliną Meksyku i przekroczywszy góry otaczające Anahuac rozpoczął ekspansję w kierunku wschodnim i południowym, aż do Zatoki Meksykańskiej. Méxicas podbili i poddali swemu protektoratowi liczne plemiona i miasta-państwa (Huastec, Totonac) na terenie dzisiejszych stanów Morelos, Guerrero, Puebla oraz częściowo Veracruz. W efekcie tych działań Aztekowie uzyskali dostęp do takich egzotycznych dóbr jak: kakao, drzewa kauczukowe, bawełna i pióra kwezali.

Po powodzi w roku 1452 doszło do klęski głodu (1452 – 1454). Wtedy to Montezuma nakazał usypać tamy, by uchronić Tenochtitlan przed okresowo występującymi powodziami, nakazał też budowę akweduktu z podwójnym systemem rur zaopatrującego mieszkańców tego wielkiego już miasta w wodę pitną ze źródeł tryskających na wzgórzu Chapultepec. Kontynuował także rozbudowę stolicy.

Za panowania Itzcóatla i Montezumy I, czyli w l. 1428 – 1469 ostatecznie ukształtował się system federacyjny w państwie Azteków.

Montezuma I zmarł w 1469 r. Następcą został jego syn Axayacatl l (? – 1481). Montezuma miał jeszcze dwóch synów: Tizoca (? – 1486) i Ahuitzotla (? – 1502/1503), którzy także zostali władcami Azteków.

Zobacz też: Montezuma II (1466 – 1520)