Nowyj Rozdil

Z Wikipedii

Miasto Nowy Rozdil należy do najmłodszych miast w obwodzie lwowskim. Położone jest we wschodniej części rejonu Mikołajowskiego.

Powstało w roku 1953 w wyniku zagospodarowania dużych pokładów siarki koło starego osiedla Rozdił. Miasto posiada swoje własne godło i flagę, wniesione do heraldycznych katalogów Ukrainy. Na dzień 1 stycznia 2006 ilość mieszkańców miasta wynosi 27 613.

Nowy Rozdił położony jest na lewobrzeżnym zboczu rzeki Dniestr na wysokości 290 m nad poziomem morza, na styku Opilla oraz kotliny Przedkarpackiej. Poprzez Nowy Rozdił przebiega droga Mykołajiw-Chodoriw. Do autostrady Lwiw-Stryi jest 15 kilometrów. Odległość do Lwowa wynosi 54 km, natomiast do Mikołajowa (centrum administracyjne rejonu Mikołajowskiego) - 19 km, do Chodorowa - 18 km, do Żydaczowa - 27 km. W roku 1958 do Nowego Rozdołu dotarła linia kolejowa, która w ten sposób połączyła miasto z Chodorowem. Linia ta służy głównie do przewozów towarowych.

Klimat jest umiarkowany. Średnia temperatura roczna stanowi + 7,6 stopni Celsiusza, temperatura w lipcu - + 18 stopni Celsiusza. Średnioroczna ilość opadów w ciągu ostatnich 50 lat stanowi 683 mm, wysokość śniegowego pokrycia w zimie - 10-12 cm, jego trwałość - 60-80 dzień. Wiatry przeważnie z kierunku zachodniego i południowo-zachodniego, ciśnienie atmosferyczne - 725 - 740 mm słupka rtęci.

Tereny, gdzie teraz stoi miasto, do roku 1952 było czystym polem. Geologowie znaleźli tu pokłady siarki - jedno z największych w Europie. Naturalna siarka przedkarpackiego rejonu jest siarką typu osadowego. Leży ona pod powierzchnią gruntu na głębokości 35 -130 m, co stwarza bardzo dobre warunki do wydobycia siarki sposobem odkrywkowym, którego efektywność ekonomiczna jest 4 - 6 razy wyższa od sposobu kopalnianego. Średnia grubość pokładów siarki - 13 m, maksymalna grubość - 30 m.

Biorąc pod uwagę ten fakt, że siarka jest strategicznym surowcem dla przemysłu chemicznego i wojskowego, w 1952 roku Ministerstwo Przemysłu Chemicznego podjęło decyzję o budownictwie tu dużych zakładów chemicznych oraz osiedla dla robotników.

Gazeta "Izwestia" 5 listopada 1958 roku informowała: "Dzisiaj 4 listopada, w nocy zakłady chemiczne i robotnicze osiedle chemików obleciała ekscytująca wiadomość o tym, że w zakładzie siarki przeprowadzono pierwsze wytapianie. Produkcja siarki z Rozdołu się rozpoczęła!". Nastąpiło natychmiastowe rozrastanie się osiedla oraz przyśpieszone tempo rozwoju produkcji, które było uwarunkowane olbrzymimi zasobami surowca chemicznego, zwiększającym się zapotrzebowaniem na nie byłego państwa oraz wolnymi zasobami ludzkimi w przyległych miejscowościach.

W roku 1959 Prezydium Rady Najwyższej Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej wydał dekret, zgodnie z którym Nowy Rozdił zaliczono do kategorii osiedla typu miastowego.

W roku 1960 Rada Ministrów ZSRR przyjęła uchwałę No 315 o podwajaniu potęgi górniczo-chemicznych zakładów w Rozdole, a 24.06.1963 r. Dział Państwowego Planowania ZSRR podjął decyzję o dalszym zwiększeniu produkcji.

Na początku lat 90 ubiegłego stulecia ilość zakładów przemysłu chemicznego została zmniejszona, a w następnych kilku latach produkcję siarki całkowicie zaprzestano.

W roku 1963 Prezydium Rady Najwyższej Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej wydał dekret, zgodnie z którym Nowy Rozdił odniesiono do kategorii miast rejonowego znaczenia, a w grudniu 2002 r. Werchowna Rada Ukrainy nadała Nowemu Rozdołu status miasta obwodowego znaczenia.

W wyniku intensywnego i mniej więcej planowego rozwoju wszystkich czynników miastotwórczych, Nowy Rozdił w ciągu swego 50 letniego istnienia stał się jednym z przemysłowych oraz kulturowych ośrodków w obwodzie Lwowskim. Tu są przedsiębiorstwa przemysłu chemicznego, spożywczego i lekkiego, budowy maszyn i obróbki metalu, produkcji materiałów budowlanych oraz firmy budowlane.

Bardzo ważnym czynnikiem rozwoju gospodarki miasta stały się prywatne przedsiębiorstwa, w których zatrudnionych jest około 1000 osób. Również bardzo istotnymi i stabilizującymi dla socjalno-gospodarczej sfery miasta są liczne instytucje finansowane z budżetu państwa takie jak ośrodki szkolnictwa, zdrowia, kultury itp.

Miasto Nowy Rozdił posiada barzdo rozwiniętą infrastukturę. Fond Mieszkaniowy nalicza 650 budynków od jednopiętrowych do dziewięciopiętrowych, będących własnością municypalną oraz prywatną, włącznie z 8,786 mieszkaniami, o ogólnej powierzchni mieszkalnej 456,000 metrów kwadratowych.

Do roku 1996 Fond Mieszkaniowy był własnością kilku przedsiębiorstw. Zgodnie z uchwałą Rady Ministrów Ukrainy w 1995 r. Fond Mieszkaniowy oraz wszystkie obiekty sfery społeczno-bytowej zostały oddane na własność miasta. Obsługują go dwie potężne organizacje: Urząd Mieszkaniowy-Komunalny (ilość pracowników - 277 osób) oraz SA "Energia - Nowy Rozdił".

System szkolnictwa to: gimnazjum, pięć szkół średnich (o ogólnej ilości uczniów ponad 5 tysięcy osób), technikum politechniczne (600 studentów), szkoła techniczno-zawodowa i liceum zawodowe, które przygotowują kadry w zakresie budownictwa, budowy maszyn, krawiectwa oraz pracowników w sferze obsługi (ogólna ilość studentów 1300 osób). Również w mieście są dwie filie ośrodków szkolnictwa wyższego.

W mieście działa szkoła sztuki pięknej, w której uczy się ponad 200 uczniów, miejski ośrodek dziecięcej i młodzieńczej twórczości (400 dzieci) oraz dziecięco-młodzieńcza szkoła sportowa, w której znajduje się około 200 uczniów.

Miejska sieć ośrodków ochrony zdrowia składa się z miejskiego szpitalu (265 łóżek), przychodni (800 wizyt na zmianę), stacji pogotowia ratunkowego oraz 9 aptek.

W mieście działa komenda policji, samodzielna państwowa straż pożarna No 19, miejskie centrum karier, miejska gazeta ŤWisnyk Rozdillať, stacja telewizyjnio-radiowa, biura prawnicze i notarialne, ogrodowe i garażowe stowarzyszenia, organizacje pozarządowe i polityczne.

Miejska sieć oświatowo-kulturowa jest bardzo rozwinięta, tu aktywnie działają Pałac Kultury "Unist'", Dom Narodowy, Młodzieżowy ośrodek ŤLilejať, cztery biblioteki dla dorosłych i jedna dla dzieci. Zespół tańca "Weselka", narodowy chór "Dnistriany", zespół narodowy "Dżereło", chór "Oranta" oraz inne zespoły amatorskie. Wiele z nich jest już znana poza granicami obwodu Lwowskiego.

W mieście jest stadion na 15 tysięcy miejsc, pływalnia (obecnie nieczynna).

Prawdziwą dumą miasta jest zespół karateków, w skład którego wchodzą zwycięscy mistrzostw europy i świata.

Ozdobą miasta są pomniki Tarasu Szewczence, żołnierzom Ukraińskiej Armii Powstańczej, zaginionym żołnierzom w czasie drugiej wojny światowej, zaginionym lotnikom, Wieczny Ogień, popiersie Szewczenki oraz popiersie zaginionego starszego lejtnanta Yakymiwa. Przy wejściu do stadionu można zobaczyć jego oryginalną ozdobę - piłkę.

Z obiektów obsługi publicznej należy wyodrębnić hotel na 203 miejsca, 12 salonów fryzjerskich, łaźnię, przedsiębiorstwa szycia odzieży. W mieście funkcjonuje rynek na 350 miejsc oraz miejski centrum handlowe na 250 roboczych miejsc. W mieście są różne religijne stowarzyszenia: Ukraińska Autokefaliczna Cerkiew Prawosławna, Ukraińska Cerkiew Grecko-Katolicka, Cerkiew Ewangelickich Chrześcijan Baptystów, Świadkowie Jehowy. Przedłuża się budowa trzech chramów: grecko-katolickiego, prawosławnego oraz cerkwi ewangelickiej Chrześcijan baptystów. Od czasów założenia miasta nigdy nie było żadnych konfliktów i walk na gruncie religijnym.

Ludność miasta nadal pozostaje młodą i ma stabilną perspektywę wzrostu liczby ludności. W odróżnieniu od innych miast, sytuacja demograficzna w Nowym Rozdole jest pozytywną. Naturalny przyrost ludności w roku 2005 stanowił 58 osób.

Bezpośrednia komunikacja samochodowa łączy miasto z jego centrum obwodowym Lwowem, innymi miejscowościami obwodów Lwowskiego, Ternopilskiego, Iwano-Frankiwskiego, Wolyńskiego oraz Rzeczpospolitą Polską.

Nowy Rozdół ma kilku miast partnerskich za granicą - Solniecznogorsk (Rosja), Police (Polska), Pasewalsk (Niemcy).