Prawa Hammurabiego
Z Wikipedii
Prawa Hammurabiego[1] - prawodawcze dzieło szóstego przedstawiciela I dynastii babilońskiej. Jest to system prawny obowiązujący na przełomie 18 i 17 w. p.n.e. w Starożytnych Wschodzie. "Prawodawcą" tego dzieła jest panujący w Babilonii w latach 1728 - 1686 p.n.e. Hammurabi.
Spis treści |
[edytuj] Prawa Hammurabiego
to wykute na stożkowej kolumnie z czarnego diorytu 51 wierszy, pisane językiem babilońskim, w ówczesnym znaczeniu normy prawne, które regulowały stosunki społeczne i gospodarcze Babilonii. Dzieło charakteryzuje się kazuistycznym (prawie 300 kazusów) ujęciem stosunków rodzinnych, małżeńskich, majątkowych, handlowych, kredytowych, umownych, odpowiedzialności z tytułu wynagrodzenia szkody, przestępstw i kar oraz sądownictwa (postępowanie sądowe). Charakter oryginalnego wówczas dzieła Hammurabiego wiąże się z intencją prawodawcy, którym przyświecało spisanie wszystkich panujących zwyczajów i praw pisanych oraz odnowienie norm w związku z rozwojem społeczno - gospodarczym Mezopotamii, z uwzględnieniem różnić społecznych północy i południa (Sumerów i Akkadów). Prawa Hammurabiego ze względu na swoją budowę nie zalicza się do form kodeksowych.
[edytuj] Prawa Hammurabiego
odkryto w postaci trzech części kolumny w 1902 roku w Suzie przez archeologa francuskiego - M. Jequiera, członka wyprawy de Morgana. Pierwszym tłumaczem tekstu wyrytego na kolumnie był francuski asyriolog Vincent Scheil. Mimo epickiego charakteru, treść pozbawioną wyróżnień i punktów, współcześnie przekłada się na 282 paragrafy. Prawa Hammurabiego spisano w trzech częściach: wstępu, właściwych przepisów prawnych i epilogu, w którym zawarto sankcje prawne. Obecnie uznaje się Prawa Hammurabiego za największe, znane nam dzieło prawodawcze starożytnego Wschodu, którego potęgę myśli prawnej "pokonały" dopiero kodyfikacje Justyniana (Digesta Justyniana - Curpus Iuris Cywilis i Corpus Iuris Canonici). Co ciekawe kazuistyczny system budowy norm stosowany był przez prawników Hammurabiego i Justyniana, mimo różnicy blisko dwóch tysięcy lat. Upadek systemy prawnego Hammurabiego wiąże się z upadkiem ówczesnej cywilizacji, której poziom dorównywał czasom panującym dopiero tuż przed upadkiem Rzymu (427r. p.n.e.).
[edytuj] Przykłady Prawa Hammurabiego
- § 1 Jeśli ktoś kogoś oskarżył i rzucił nań podejrzenie o zabójstwo, zaś tego mu nie udowodnił, ten kto go oskarżył, poniesie karę śmierci.
- § 102 Jeśli kupiec dał agentowi handlowemu pieniądze jako pożyczkę bezprocentową, a on tam, gdzie poszedł, poniósł strotę, zwróci kupcowi kapitał.
- § 103 Jeśli podczas jego podróży nieprzyjaciel zabierze mu wszystko, co niósł, przed bogiem przysięgnie i będzie uwolniony.
- § 282 Jeśli niewolnik powie swemu panu: Nie jesteś moim panem, zaś pan dowiedzie mu, że jest jego niewolnikiem, jego pan utnie mu ucho.
[edytuj] Przypisy
- ↑ Pęgiel (red.), Prawa Hammurabiego, PWN, wyd. I, Warszawa 1957