Z Wikipedii
Prawoślaz różowy, prawoślaz wysoki, malwa czarna, zygmarek (Alcea rosea L. Althaea rosea Cav. Diss.II.91.t.29.f.3. 1786 syn. A. rosea (L.)Cav. var. nigra) - gatunek rośliny z rodziny ślazowatych (Malvaceae Juss.). W naszych warunkach roślina najczęściej dwuletnia, rzadko kilkuletnia - w ojczyźnie (Chiny) bylina.
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- W pierwszym roku tworzy tylko przyziemną rozetę 5-7 klapowych liści. W drugim roku wytwarza szorstko owłosioną łodygę o wysokości do trzech metrów. Liście dolne na łodydze siedmioklapowe, górne pięcioklapowe.
- Kwiaty
- Osadzone na krótkich szypułkach po 1-3 w kątach, pojedyncze, półpełne lub pełne, o barwach od białej poprzez różową, czerwoną do prawie czarnej, zebrane w kłosowate kwiatostany do 1 m. Średnica kwiatów do dziesięciu cm. Kielich otoczony kieliszkiem. Pręciki liczne, zrośnięte w rurkę otaczającą pojedynczy słupek.
- Owoc: Rozłupnia rozpadająca się na rozłupki. MTN ok. 8,5g.
- Korzeń
- Bardzo mocny, palowy.
- Biotop
- Wymaga ciepłych, osłoniętych stanowisk i dość zasobnych gleb. Spotyka się w kraju jako gatunek zdziczały z uprawy.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina lecznicza
- Surowiec zielarski: kwiat prawoślazu różowego - Flos Althaeae roseae var. nigra, (Flos Malvae arboreae).
- Skład chemiczny: Glikozydy (herbacyna, astragalina, izokwertycyna i inne), śluzy, garbnik katechinowy, antocyjany (gł. altainę).
- Działnie: wodne wyciągi (maceraty) z kwiatów działają osłaniająco na górne drogi oddechowe (podane doustnie łagodzą uczucie podrażnienia w gardle) i błonę śluzową żołądka. Ponadto pobudzają miesiączkowanie.
- Kuchnia: barwniki pozyskiwane z ciemnych odmian wykorzstuje się do barwienia w przemyśle spożywczym i poprawiania koloru win.
- Ogrodnictwo: wykorzystuje się zarówno formy pojedyncze jak i pełnokwiatowe, które dzieli się na cztery grupy w zależności od siły wzrostu i budowy kwiatów:
- 'Fimbrita flore pleno' - kwiaty półpełne lub pełne, dość rzadko osadzone na łodydze charakteryzujące się fryzowanymi działkami korony.
- 'Pełne wielkie' - charakteryzuje je bardzo silny wzrost (do trzech metrów wys.) oraz kwiaty o zewnętrznych działkach dłuższych niż wewnętrze, co tworzy rodzaj kryzy otaczającej płatki wewnętrzne.
- 'Szkockie' - o płatkach jednakowej długości i wzroście do 2,2 m.
- 'Chaters' - podobne do poprzednich, ale siła wzrostu słabsza (do 1,8 m), tworzą bardzo gęste i zwarte kwiatostany
