Saigyo
Z Wikipedii
Saigyō Hōshi (jap. 西行法師) (ur. 1118 - zm. 1190), właściwie Satō Norikiyo (jap. 佐藤義清), słynny japoński poeta.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Pochodził z rodziny samurajskiej, pełnił różne funkcje w gwardii cesarskiej, słynął ze zdolności i znajomości sztuk walki. W wieku 22 lat zostaje mnichem, przyjmując imiona: En’ei, Saigyō (nawiązanie do Zachodniego Raju Amidy, dosł. Podróż na Zachód), Przyczyny tej decyzji nie są do końca jasne, za najprawdopodobniejsze podaje się:
- zawód miłosny
- nagła śmierć krewnego uświadamiająca kruchość życia
- rozczarowanie sytuacją w kraju - przymusowa abdykacja cesarza Sutoku
Zamieszkał w wielu miejscach – Saga, góry Kōya, góry Yoshino, Ise. Wędrował także po całym kraju, szczególne upodobując sobie północne Honsiu i do miejsca opisywane w poezji klasycznej (utamakura). Należał do wielu grup poetyckich, zarówno w stolicy jak i w górach Kōya. Wymieniał wiersze z wieloma poetami, m.in. Jakuren’em i Jien’em. Zmarł w świątyni Hirokawa, Kawachi, Osaka.
[edytuj] Twórczość
Główny zbiór jego wieszy to Sanka-shū (Zbiór z domu w górach). Jego wiersze we wczesnym okresie twórczości charakteryzował romantyczny nastrój i pochwała piękna. W końcowych latach życia dominowały opisy krajobrazów i upodobanie samotności, miejsc oddalonych i opuszczonych (np. 6 wierszy napisanych podczas pobytu w górach Kōya, każdy zaczyna się od słów „yama fukami”, pochwała tego miejsca oddalonego od zgiełku miast). Podejmował konwencjonalne tematy: pory roku, ptaki, wiatr. Mając szczególny sentyment do tematyki kwiatów wiśni oraz księżyca (chciał umrzeć przy pełni księżyca w czasie pełnego rozkwitu wiśni). Mimo że był mnichem, był przywiązany do świata i piękna przyrody. Od innych poetów różnił się tym, że opisywane krajobrazy widział na własne oczy, a tworzenie poezji było dla niego indywidualnym środkiem wyrazu a nie przymusem towarzyskim. W wierszach wyczuwalna świadomość mujō – nietrwałości świata, wiersze ucieleśnieniem ideałów: wabi, sabi, yūgen. Jedne z najlepszych wierszy to te o tematyce zimowej, czyli niekonwencjonalne; ale dla niego zima była idealnym środkiem, by oddać wabi i sabi. Jego twórczość najliczniej zaprezentowana w Shinkokinshū (94 wiersze) świadczy o tym, że ceniony jako poeta już przez sobie współczesnych. Podziwiany przez Teikę, Gotobę, w przyszłości zainspiruje również Matsuo Bashō.
[edytuj] Bibliografia
Mikołaj Melanowicz, Literatura japońska, Tom I
Donald Keene, Seeds in the Heart: Japanese Literature from Earliest Times to the Late Sixteenth Century
[edytuj] Linki zewnętrzne
Utwory Saigyō Hōshi w oryginale oraz w przekładzie angielskim
