Stefan Urosz III Deczański
Z Wikipedii
Stefan Urosz III Deczański (serb. Stefan Uroš III Dečanski lub Стефан Урош III Дечански, ur. około 1285, zm. 11 listopada 1331) - władca Serbii w latach 1321-1331 (stracił władzę trzy miesiące przed śmiercią). Przydomek wziął od monastyru, który ufundował. Syn Stefana II Milutina i Heleny Doukainy.
Kiedy był dzieckiem, został przekazany przez ojca w niewolę Nogajowi ze Złotej Ordy, po powrocie powierzono mu władzę nad księstwem Zeta (dziś Czarnogóra). Pierwszy raz ożenił się z Teodorą, córką króla Bułgarii Smileca. Gdy żenił się po raz drugi, jego wybranką była księżna bizantyjska Maria Palaiologina.
W 1314 jego ojciec po kłótni z synem wysłał go do Konstantynopola, aby został tam oślepiony. Nie udało się tego skutecznie uczynić, lecz Stefan chodził przez całe życie z opaską na jednym oku. Powrócił do kraju w 1321 roku, pokonał wszystkich rywali do tronu i został koronowany na króla Serbii. Ci jednak nie zrezygnowali łatwo, wezwali posiłki zza granicy i już wkrótce król Stefan III Urosz musiał stawić czoła sojuszowi bułgarsko-bizantyjskiemu. Michał III Szyszman, król Bułgarii, rozwiódł się z siostrą Stefana III Anną i poślubił bizantyjską księżniczkę Marię Palaiologinę. Sprzymierzone wojska ruszyły na Serbię w 1330 roku - ta jednak zakończyła się klęską sojuszu bułgarsko-bizantyjskiego pod Velbużd (dziś Kiustendil) i śmiercią króla Michała III Szyszmana. Dowiedziawszy się o klęsce władca bizantyjski Andronik III Paleolog wycofał się. Granice Serbii zostały przesunięte na południe. Niektórzy jego podopieczni zdecydowali się jednak schwytać Stefana III i umieścić go w zamku Zvečan. Udało im się to 8 września 1331, a miejsce ojca zajął syn Stefan IV. Król Stefan III Deczański kilka miesięcy po uwięzieniu został uduszony.
Choć czyny króla Stefana III Deczańskiego dalekie były od doskonałych, serbska cerkiew prawosławna kanonizowała go, a jego prochy spoczęły w największym średniowiecznym serbskim kościele w Dečani. Jego święto jest 24 listopada.
Około 1400 roku Żywot Stefana Deczańskiego napisał Grzegorz Camblak.
[edytuj] Rodzina
Ze swoją żoną, Teodorą, Stefan Uroš III miał dzieci:
- Stefana IV Duszana, który został następcą Stefana III,
- Helenę (Jelenę), która poślubiła Mladena III Šubicia
Z drugą żoną, Marią Palaiologiną, Stefan Uroš III miał syna:
- Simeona Urosza Palaiologosa
Dynastia Nemaniciów - Stefan I Nemanja • Stefan Święty Pierwszy Koronowany Nemanja • Stefan Radosław Nemanja • Stefan Władysław Nemanja • Stefan Urosz I Nemanja • Stefan Dragutin Nemanja • Stefan Urosz II Milutin Nemanja • Stefan Urosz III Deczański Nemanja • Stefan IV Duszan • Stefan Urosz V Nemanja • Vukašin Mrnjavčević
Dynastia Hrebeljanowiciów - Łazarz Hrebeljanowić • Stefan Lazarewić
Dynastia Brankowiciów - Jerzy Brankowić • Łazarz Brankowić • Stefan Ślepy Brankowić • Stefan Tomaszewić
Od 1459 Serbia należała do Imperium Osmańskiego, czyli Turcji
Dynastia Obrenowiciów i Karadziordziewiciów - Miłosz Obrenowić • Milan Obrenowić • Michał Obrenowić • Aleksander Karadziordziewić • Miłosz Obrenowić • Michał Obrenowić • Milan I Obrenowić • Aleksander Obrenowić • Piotr I Karadziordziewić • Aleksander I Karadziordziewić • Piotr II Karadziordziewić
W 1945 roku proklamowano Socjalistyczną Federalną Republikę Jugosławii, a jej przewodniczącym został Ivan Ribar