Surowica (województwo podkarpackie)
Z Wikipedii
Surowica | |
Województwo | podkarpackie |
Powiat | sanocki |
Gmina | Komańcza |
Wysokość | 438 m n.p.m. |
Liczba mieszkańców • liczba ludności |
0 |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
13 |
Tablice rejestracyjne | RSA |
Surowica – nieistniejąca już dziś wieś w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Komańcza, w okolicy górzystej wzn. 438 m n.p.m., u ujścia potoku Moszczańca do Wisłoka z lewego brzegu.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Pierwsze zapisy Surowicze pochodzą z 1361 r. (Kod. Dyplomat. Małopolski., III, 143), kiedy to król Kazimierz Wielki nadał braciom Pawłowi i Piotrowi Balom z Węgier opuszczone wsie, Zboiska, Wisłok i Radoszyce. Surowice graniczyły od płd. z Moszczańcem, na zach. z Polanami i Wolą Niżną, na płn.-wschód z Darowem. W latach 1772-1914 starostwo powiatowe Sanok, powiat sądowy w Bukowsku. W 1898 r. wieś liczyła 473 mieszkańców oraz 76 domów.
Pod koniec XIX w. własność szlachecka, dobra książąt Czartoryskich. Od listopada 1918 do stycznia 1919 Republika Komańczańska. W 1931 r. wieś liczyła 506 osób i 78 domów, zajmując 11 km² pow. Po 1944 r. miejscowi Rusini zostali przesiedleni na Ukrainę.
[edytuj] Religia
Parafia łacińska w Jaśliskach. Do 1947 r. we wsi znajdowała się drewniana cerkiew parafialna pw. Św. Mikołaja (wcześniej: pw. Zaśnięcia Błogosławionej Dziewicy Marii). W 1785 r. kościół liczył 264 wiernych, natomiast w 1936 r. – 495 grekokatolików. Do parafii należały kościoły filialne w Darowie i Moszczańcu. Kościół został po 1947 r. rozebrany, fragmenty ikonostasu znajdują się w Muzeum Historycznym w Sanoku.
[edytuj] Architektura
Wieś została zbudowana w dolinie potoku z długą ulicą, tzw. łańcuchówka. W osadzie znajdował się drewniany kościół parafialny w obrządku grekokatolickim.
Do dziś pozostały po wsi ślady w postaci cerkwiska nad Moszczańcem, znajdują się również pozostałości cmentarza z nagrobkami z początku XX wieku.
[edytuj] Szlaki piesze
- Moszczaniec – Surowica – Darów – Puławy Górne
Wsie sołeckie:
Czystogarb • Dołżyca • Łupków • Mików • Moszczaniec • Radoszyce • Rzepedź • Smolnik • Szczawne • Turzańsk • Wisłok Wielki • Wola Michowa • Wysoczany
Miejscowości niesołeckie:
Duszatyn • Jawornik • Kulaszne • Maniów • Nowy Łupków • Osławica • Prełuki
Miejscowości nieistniejące:
Balnica • Banniczka • Darów • Jasiel • Polany Surowiczne • Surowica • Zawadka Morochowska