Szanta zwyczajna
Z Wikipedii
Szanta | |
![]() |
|
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Rząd | jasnotowce |
Rodzina | jasnotowate |
Rodzaj | szanta |
Gatunek | szanta zwyczajna |
Nazwa systematyczna | |
Marrubium vulgare | |
L. 1753 |
Szanta zwyczajna, krzecina (lubelskie), krzeszyna (podlaskie), gojnik (podkarpackie) (Marrubium vulgare L. Sp. Pl. 2. 1753) - pospolita bylina, roślina ruderalna pochodząca z Azji Centralnej i powszechnie występująca w Europie i Ameryce, gdzie została zawleczona.
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Łodyga wzniesiona, gałęzista, w górnej części czterokanciasta. Cała kutnerowato owłosiona o włoskach gwiazdkowatych.
- Korzeń
- Biały, prosty, drewniejący.
- Liscie
- Dolne sercowato-okrągławe, górne jajowate, wszystkie ogonkowe. Naprzeciwległe, pomarszczone, nierówno karbowane, wierzchem ciemnozielone, spodem pokryte szarym kutnerem.
- Kwiaty
- Zebrane w nibyokółki wyrastające w kątach liści, tworzące kulistawe kwiatostany. Kwiaty drobne, nieforemne; kielich drobny, dziesięcioząbkowy, do 0,8 cm długości; korona brudnobiała, dwuwargowa, do 0,6 cm dł., kutnerowata. Kwitnie od czerwca do sierpnia.
- Owoc
- Podługowate rozłupki, odwrotnie jajowate, na szczycie ucięte, owłosione.
- Rozmnażanie
- Tylko generatywne lub z sadzonek.
[edytuj] Zastosowanie
- Surowiec zielarski: ziele szanty - Herbe Marrubii (Herbe Prasii). Surowiec zawiera gorycz - marrubinę, alkaloidy (stachydrynę, turycynę i betonicynę), trójterpeny i saponinę.
Roślina lecznicza, wchodząca w skład leków ziołowych przeciw np. zapaleniu oskrzeli. Bardzo gorzka w smaku.
[edytuj] Ciekawostki
- Szanta "od zawsze" jest uznawana za środek przciwkaszlowy. Pierwszy opisał ją Hipokrates.
- Botaniczna nazwa naukowa wywodzi się od hebrajskiego marrob, co oznacza "gorzki sok".