Tomizm
Z Wikipedii
Tomizm – system filozoficzny oparty na dziełach św. Tomasza z Akwinu.
Współczesną wersję tomizmu nazywamy neotomizmem - zapoczątkowała go encyklika papieża Leona XIII Aeterni Patris z 1879, zachęcająca do studiowania dzieł Ojców Kościoła oraz św. Tomasza. Jego przedstawicielami są: Jacques Maritain, Étienne Gilson, w Polsce: Mieczysław Albert Krąpiec, Stefan Swieżawski, Mieczysław Gogacz.
Tomizm bazuje na filozofii Arystotelesa. Głównym pojęciami są: akt, możność, forma, materia, przyczyna sprawcza, przyczyna celowa, substancja, przypadłości, istota, natura.
Cechy charakterystyczne tomizmu to:
- prawda, piękno i dobro to powszechne atrybuty bytu. Zło jest brakiem dobra i nie ma swej substancji. Każdy byt w sposób naturalny dąży do pełnego urzeczywistnienia swej natury (swej doskonałości).
- dusza ludzka jest rozumną, jednostkową formą człowieka. Połączenie duszy i ciała jest celowe, bo dusza może poznawać świat tylko poprzez zmysły ciała. Istnieją formy rozumne pozbawione ciała (aniołowie), poznające rzeczywistość bez pośrednictwa zmysłów.
- człowiek posiada władze poznawcze i pożądawcze. Władze poznawcze to zależne od ciała zmysły oraz niezależny od ciała intelekt; władze pożądawcze to zależne od ciała emocje i uczucia oraz niezależna od ciała wola. Tomizm zakłada pierwszeństwo władz poznawczych nad pożądawczymi.
- przeznaczeniem człowieka jest poznanie najwyższego dobra - oglądanie Boga dzięki "światłu chwały" (łac. lumen gloriae)
