Tymoteusz Karpowicz
Z Wikipedii
Tymoteusz Karpowicz (ur. 15 grudnia 1921 w Zielonej koło Wilna – zm. 29 czerwca 2005 w Chicago) – poeta, prozaik, dramaturg, tłumacz; czołowy twórca poezji lingwistycznej, uznawany za ostatniego wielkiego modernistę.
Urodził się 15 grudnia 1921 r. w podwileńskiej wsi Zielona. W czasie wojny uczestniczył w polskim ruchu oporu. Studiował filologię polską we Wrocławiu. Debiutował w 1948 r. tomikiem Żywe wymiary. Po ogłoszeniu w roku 1949 socrealizmu w literaturze zaprzestał publikowania. Aktywność literacką wznowił dopiero w roku 1956 w dobie odwilży. Wtedy to stał się redaktorem tygodnika Nowe sygnały. W roku 1957 tygodnik ten został jednak zamknięty za zbyt niezależną postawę. Karpowicz został później także usunięty z redakcji Poezji i Odry. Od roku 1973 przebywał na stałe za polską granicą. Od roku 1978 profesor na University of Illinois w Chicago (od 1993 r. na emeryturze). Jako naukowiec zajmował się badaniem twórczości Bolesława Leśmiana. Ostatni jego tom wierszy Słoje zadrzewne był nominowany do Nagrody Nike. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
Jego aktywność literacka była przede wszystkim związana z nurtem lingwistycznym w poezji. Typowym przykładem jego charakterystycznej, osadzonej głeboko w języku metaforyki jest wiersz Rozkład jazdy:
Rozkład jazdy rozłożono jazdę na konie i ludzi potem na konie i siodła potem na ludzi i hełmy potem na pęciny chrapy i piszczele rozłożono wszystko bardzo szczegółowo to był dobrze pomyślany rozkład bardzo długo rozkładano ręce teraz jazda taka stąd zabiera spory kawał czasu i łąki wszystko od tej jazdy się zabrało rozłożystą nieruchomością
tomik W imię znaczenia, 1962.
Zmarł 29 czerwca 2005 r. w Chicago. Pochowano go 3 sierpnia 2005 r. wraz z żoną Marią (zmarła w maju 2004 po ciężkiej chorobie) na cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu.
[edytuj] Książki (wybór)
- Żywe wymiary, 1948 - poezje
- Gorzkie źródła, 1957 - poezje
- Kamienna muzyka, 1958 - poezje
- Znaki równania, 1960 - poezje
- W imię znaczenia, 1962 - poezje
- Trudny las, 1964 - poezje
- Odwrócone światło, 1972 - poezje
- Poezja niemożliwa. Modele Leśmianowskiej wyobraźni, 1975 - teoria poezji
- Słoje zadrzewne, 1999 - poezje
[edytuj] Sztuki teatralne
- Zielone rękawice, 1960 (wyst. 1961)
- Człowiek z absolutnym węchem, 1964 (wyst. 1964)
- Dziwny pasażer, 1964 (wyst. 1964)
- Charon od świtu do świtu, (wyst. 1972)