Ułamek łańcuchowy
Z Wikipedii
Ułamek łańcuchowy (skończony) jest to wyrażenie postaci:
gdzie a0 jest liczbą całkowitą, a wszystkie liczby pozostałe liczby an są naturalne i większe od 0.
Zamiast notacji "piętrowej" najczęściej korzysta się z notacji "poziomej", zapisując odpowiedni ułamek jako:
- .
Często wykorzystywana jest również notacja wprowadzona przez Pringsheima:
- .
Ułamek łańcuchowy nieskończony definiujemy jako granicę ciągu ułamków skończonych (granica ta zawsze istnieje):
- .
Jeżeli x jest wartością ułamka (skończonego lub nie), to nazywamy k-tym reduktem liczby x.
Okazuje się, że każdą liczbę rzeczywistą można zapisać w postaci ułamka łańcuchowego, przy czym liczbom wymiernym odpowiadają ułamki skończone, natomiast liczbom niewymiernym – ułamki nieskończone. Algorytm przedstawiania liczby x w postaci ułamka łańcuchowego można schematycznie zapisać następująco:
- ,
gdzie [x] oznacza część całkowitą liczby x. Innymi słowy: a0 = [x], a dalej postępuj podobnie z 1/(x-[x]). W nieco bardziej sformalizowanej postaci:
- JEŚLI – STOP
- PRZEJDŹ DO 2
Dla x = 2,35, otrzymujemy na przykład:
- r=2,35
- a0 = [r] = 2
- r=1/(2,35-2)=2,8571...
- a1 = [r] = 2
- r=1/(2,8571...-2)=1,1666...
- a2 = [r] = 1
- r=1/(1,1666...-1)=6
- a3 = [r] = 6
Zatem:
Natychmiast można zauważyć, że dla ułamków skończonych reprezentujących liczby wymierne:
- ;
rozwinięcie liczby niewymiernej w ułamek łańcuchowy jest jednoznaczne.
Zobacz też: ułamek dziesiętny, ułamek dziesiętny nieskończony