Ustawka
Z Wikipedii
Ustawka - patologiczne zjawisko społeczne polegające na z góry umówionej bijatyce dwóch grup ludzi, deklarujących przynależność do zwaśnionych grup kibicowskich identyfikujących się z klubami piłkarskimi. Bywa, że w walce biorą udział osobnicy zainteresowani wyłącznie przemocą. Zjawisko pojawiło się w Polsce w drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych XX wieku, kiedy policja wspólnie z organizatorami meczów piłkarskich ograniczyła możliwość kontaktu kibiców przeciwnych drużyn na stadionie. Związane z tzw. chuliganami stadionowymi i animozjami pomiędzy fanklubami różnych drużyn sportowych - najczęściej piłkarskich. Ustawki są umawiane wg różnych kryteriów:
- Liczby uczestników - np. 5 na 5, 20 na 20 czy po 40, bądź też wg podziału 'banda na bandę' (w tego typu ustawce może brać udział nieograniczona liczba chuliganów).
- Narzędzi dozwolonych w trakcie walki - np. na kije, łomy, łańcuchy, noże.
- Wieku uczestników - nieraz udział w ustawce uzależniony jest od wieku chętnych.
Typowa ustawka odbywa się bez broni i ochraniaczy, chociaż czasami stosowane są bandaże na ręce, rękawice, oraz ochraniacze na zęby. Ma ona miejsce w ustronnym miejscu (czasem ustawki odbywają się na ulicach miast), a jedynymi świadkami starcia są obserwatorzy - również umówiona liczba osób z ekip biorących udział w bijatyce. W ustawce uczestniczą również obserwatorzy ekip postronnych, którzy patrzą czy odbywa się ona zgodnie z "zasadami". Członkowie poszczególnym band często filmują swoje "wyczyny". W walkach obowiązuje zazwyczaj zasada "niekopania leżących", o ile ci nie przejawiają już ochoty do walki. Ustawka, w zależności od liczby osób w niej walczących, trwa do kilku minut. Jeżeli z każdej strony walczy po 20 osób, bijatyka trwa średnio minutę. Ustawka kończy się poddaniem przez pokonaną ekipę. W ustawkach biorą udział ekipy kibiców z dużych jak i małych klubów.
Z punktu widzenia prawa ustawki są nielegalne, jednak ich uczestnicy nie są aktywnie ścigani przez policję, o ile w ich trakcie nie dojdzie do poważnych uszkodzeń ciała.