Z Wikipedii
Wiązówka błotna (Filipendula ulmaria) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny różowatych. Jest gatunkiem eurosyberyjskim, występuje w strefie klimatu oceanicznego, od niżu aż po wysokie położenia górskie. W Polsce jest rośliną pospolitą, miejscami występuje bardzo licznie. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy.
[edytuj] Charakterystyka
- Łodyga
- Wzniesiona, prosta, naga i sztywna, górą rozgałęziająca się. Osiąga wysokość do 150 cm, łatwo łamie się.
- Liście
- Przerywano nieparzysto-pierzaste, pofałdowane, posiadające półokrągłe, ząbkowane przylistki częściowo zrośnięte z łodygą. Listki główne są szerokojajowate, listek szczytowy jest znacznie większy, szeroki. U roślin rosnących w zbiorowisku muraw na niżu jest on zwykle dłoniasto trójklapowy, u roślin rosnących w wilgotnych lasach pięcioklapowy. Wszystkie listki są podwójnie ząbkowane, na górnej stronie ciemnozielone i nagie, spodem jaśniejsze, mniej lub bardziej filcowane..
- Kwiaty
- Drobne, żółtobiałe, tworzą na wierzchołku łodygi dużą wierzchotkę dwuramienną. Składają się z 5-6 płatków korony i licznych pręcików, mających nitki dwukrotnie dłuższe od płatków korony. Kwiaty wydzielają lekki zapach, przywabiając nim owady, które je zapylają, mimo, że roślina nie wytwarza nektaru. Kwitnie od czerwca do sierpnia.
- Owoc
- Spiralnie skręcona, brunatna, jednonasienna niełupka.
- Kłącze
- Członowane, zdrewniałe, grube z licznymi włóknistymi korzeniami (roślina jest geofitem ryzomowym).
- Biotop, wymagania
- Brzegi wód, mokre łąki, świetliste zarośla nadrzeczne, rowy. Jest lubiącym półcień hygrofitem. Bardzo często występuje w zaroślach wierzby szarej (związek Salicion cinereae). Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Filipendulion.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina uprawna : wyhodowano odmiany, sadzone, jako rośliny ozdobne, szczególnie nad sztucznymi zbiornikami wodnymi (oczkami wodnymi).
- Roślina lecznicza :
- Surowiec zielarski : kwiaty (Flos ulmariae) zawierają olejki eteryczne, flawonoidy, garbniki, kwasy organiczne, sole mineralne i glikozydy fenolowe (spireina, salicyna).
- Działanie : ma właściwości przeciwgorączkowe (dzięki zawartości salicyny), napotne, moczopędne i przeciwreumatyczne. Napar używany jest do leczenia przeziębień, chorób górnych dróg oddechowych, pomocniczo przy grypie i chorobach reumatycznych, zwykle w mieszance z innymi ziołami; czarnym bzem, korą wierzby, liśćmi brzozy.
- Zbiór i suszenie : zbiera się całe kwiatostany i suszy w cieniu, w temperaturze nie przekraczającej 30 stopni Celsjusza.
[edytuj] Ciekawostki
- Własności lecznicze wiązówki błotnej poznano już w Średniowieczu.
- Dawniej w medycynie ludowej była ważną rośliną zielarską – używano jej do również do zwalczania pasożytów przewodu pokarmowego, jako zioło przeciwkrwotoczne i przeciwbiegunkowe.
- Z liści otrzymywano dawniej żółtozielony barwnik do tkanin.
- Używana jest do aromatyzowania niektórych gatunków piwa i wódki.
[edytuj] Bibliografia
- 1. Činčura, František, Feráková, Viera,Májovský, Jozef,Šomšák, Ladislav i Záborský, Ján. Pospolite rośliny środkowej Europy. Jindřich Krejča, Magdaléna Záborská (ilustracje). Warszawa : Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990. ISBN 83-09-01473-2.
- 2. Krejča, Jindřich i Macků, Jan. Atlas roślin leczniczych. Warszawa : Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1989. ISBN 8304032813.
- 3. Matuszkiewicz, Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa : Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 8301144394.
- 4. Mazerant-Leszkowska, Anna. Mała księga ziół. Warszawa : Inst. Wyd. Zw. Zawodowych, 1990. ISBN 8320208106.
- 5. Podbielkowski, Zbigniew. Słownik roślin użytkowych. Warszawa : PWRiL, 1989. ISBN 8309002564.
- 6. Rutkowski, Lucjan. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa : Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 8301143428.
- 7. Szafer, Władysław i Kulczyński, Stanisław. Rośliny polskie. Warszawa : PWN, 1953.
