Zubożony uran
Z Wikipedii
Uran zubożony - mieszanina naturalnych izotopów uranu, zawierająca około 0.2% izotopu 235U oraz >98% izotopu 238U (resztę stanowią inne izotopy bądź radionuklidy, jest produktem odpadowym w procesie produkcji uranu wzbogaconego. Właściwości chemiczne i fizyczne są identyczne jak dla uranu naturalnego.
[edytuj] Zastosowanie
Z uwagi na niski koszt (odpad) i niską aktywność promieniotwórczą jest on używany jako przeciwpancerna amunicja podkalibrowa, z uwagi na prawie dwa razy wyższą gęstość od ołowiu, twardość oraz zapalność przy kontakcie z powietrzem (w czasie drugiej wojny światowej Niemcy używali naturalnego uranu jako amunicji). Zubożony uran jest też wykorzystywany jako materiał do kół zamachowych, dla których ze względu na dużą gęstość metalu może on zgromadzić więcej energii niż stal w jednostce objętości. Jest też wykorzystywany do produkcji pojemników na materiały promieniotwórcze, osłony na bomby kobaltowe stosowane w medycynie, a także do produkcji defektoskopów - aparatów prześwietlających spawy w celu oceny jakości ich wykonania.
[edytuj] Zagrożenia
Na temat zagrożeń pochodzących od zubożonego uranu wydano wiele opinii, zarówno potwierdzających szkodliwość jak i ją negujących. Faktem bezspornym jest to, iż promieniotwórczość uranu zubożonego wynosi około 40% aktywności naturalnego uranu. Według danych szacunkowych, promieniowanie amunicji bojowej (zarówno magazynowanej, transportowanej jak i zalegającej w glebie) jest zaledwie 4-krotnie większe od promieniowania tła, pochodzącego ze źródeł naturalnych, nie może więc wpływać na zdrowie człowieka.
Wysoką szkodliwością cechują się toksyczne pyły uranu i jego tlenków wydzielające się podczas samego niszczenia czołgów, które łatwo mogą wniknąć do organizmu (z wdychanym powietrzem lub poprzez kontakt ze skórą i przeniesienie do wnętrza organizmu z posiłkami). Uran w tej postaci kumuluje się między innymi w kościach, gdzie efekty trujące (charakterystyczne dla metali ciężkich) i pochodzące od promieniowania są dużo bardziej szkodliwe.
Osoby które miały styczność z zubożonym uranem w postaci osłon pocisków m.in. w Zatoce Perskiej skarżą się na bóle kości, mięśni, problemy z układem nerwowym, oddechowym i moczowym (zmiany chorobowe głównie w obrębie nerek). Znaczna liczba weteranów twierdziła, że w trakcie służby pojawiała się na ich ciele swędząca wysypka. Weryfikacja stopnia szkodliwości zubożonego uranu na tym przykładzie nie jest jednak łatwa, gdyż na polu bitwy były stosowane również inne środki wpływające negatywnie na zdrowie oraz istnieje podejrzenie, że do produkcji pocisków stosowano nie tylko odpady wzbogacania uranu (pociski zawierają dodatkowo inne izotopy uranu- o większej promieniotwórczości).
