Wata
Wikipidiyaman
Huk Wata nisqaqa huk tiksi muyup intita muyupasqanmi. Huk wataqa 365 (kimsa pachak suqta chunka pichqayuq), tawa p'atmayuq p'unchawniyuq, 12 (chunka iskayniyuq) killa pachayuq.
Kaymi watap killankuna:
- Qhulla puquy killa icha Iniru (kastilla simipi: Enero)
- Hatun puquy killa icha Phiwriru (kastilla simipi: Febrero)
- Pawqar waray killa icha Marsu (kastilla simipi: Marzo)
- Ayriway killa icha Awril (kastilla simipi: Abril)
- Aymuray killa icha Mayukilla (kastilla simipi: Mayo)
- Inti raymi killa icha Hunyu (kastilla simipi: Junio)
- Anta situwa killa icha Hulyu (kastilla simipi: Julio)
- Chakra yapuy killa, Qhapaq situwa killa icha Awustu (kastilla simipi: Agosto)
- Tarpuy killa, Uma raymi killa icha Sitimri (kastilla simipi: Septiembre)
- Kantaray killa icha Uktuwri (kastilla simipi: Octubre)
- Ayamarq'a killa icha Nuwimri (kastilla simipi: Noviembre)
- Qhapaq raymi killa icha Disimri (kastilla simipi: Diciembre)
[allichay] Iñi
- Qayna wata (Qanyan wata), Ura wata (el año pasado)
- Hamuq wata (Shamuk wata), Q'aya wata (próximo año)
- Inti wata (año solar)
[allichay] Hawa t'inkikuna
Kay qillqasqaqa ancha huch'uyllam kachkan. Wikipidiyata yanapayta munaptinki hatarichinam atichkan |