Mazzara
Di Wikipedia, l'enciclopedìa lìbbira.
Mazzara | |
![]() |
|
Muttu: | |
Nomu ufficiali: | Mazara del Vallo |
---|---|
Pruvincia: | Tràpani (TP) |
Superfici: | 275,39 km² |
Abbitanti: | 48.156 |
Dinzitati: | 175 ab./km² |
Cumuni cunfinanti: | Campubbeddu, Castelvetranu, Marsala, Pitrusinu, Salemi |
CAP: | 91026 |
Prifissu telefònicu: | +0923 |
Mazzara (chi, prima di l'anni trenta, era puru lu nomu ufficiali, ca doppu addivintau Mazara del Vallo) è na cità di 51.164 abbitanti ca s'attrova a 52 chilòmitri di Tràpani, a 8 metri ncapu lu liveddu di lu mari, mpurtanti centru agrìculu ma suprattuttu marinaru, unu di li porti pi varchi di pisca cchiù grossi d'Italia e di lu Meditirraniu. Ciurenti centru di cummerciu ìtticu e di bona attività viti-vinìcula. L'attività ecunòmica cchiù mpurtanti è la pisca. È na cità a chianta quatrata chi cunzerva ancora li signa e li caràttiri slàmici cchiù mpurtanti di la Sicilia. Di picca fìciru n'oasi WWF versu a Capu Fetu, postu chinu d'aceddi di mari e aquitrini. N'àutra oasi sta pagghiri li Jurghi Tunni, dunni cci sù nu saccu di lachi nicareddi dunni l'aceddi ripòsanu duranti li longhi viaggia, cci sunnu puru tanti antichi chianti miditirrànii ca a picca a picca vannu scumparennu. Pi cu si voli addivèrtiri, ci sunnu un saccu di beddi posti dunni passari la notti...e pi lu jornu lu mari e lu ventu sunnu la fini di lu munnu pi lu kaitt serf.
Storia
Portu finiciu nnô sèculu VI e V a.C., passa a li Cartagginisi nnû 409 a.C. e a li rumani nnû 210 a.C.. Ntô 827 vinni occupata di l'Àrabbi e ciurisci e si sviluppa comu paisi slàmicu chi finu a ora s'arricanusci ntra li strati, stratuzzi, vìi, vìiculi, chiazzi e curtigghi ntricati e ramificati comu lu paisi cchiù slàmicu d'Italia. Nnû 1072 veni cunquistata dû cunti Ruggeru I di Sicilia e nnû 1093 addiventa viscuvatu e ciurisci l'edificazzioni barocca di chiesi e chiazzi. Appi puru nfruenzi di àutri culturi: nfatti, vìnniru puru li Nurmanni, li Bizzantini, li Svevi, l'Aragunisi e li Spagnoli.
Munumenta
Di vìdiri cci sunnu:
- la Catridali dû 1093 cu na mpurtanti cumpusizzioni di sei stàtui dû 1532 di A. Gagini (la trasfigurazzioni);
- la Chiazza di la Ripùbbrica cu la stàtua di Santu Vitu, patronu di la cità di Mazzara;
- lu Siminariu dû 1710;
- lu Palazzu Viscuvili dû 1596;
- li jardina pùbbrici ;
- tanti àutri chiesi mpurtanti, comu chiddi di Santu Franciscu, Santa Nicola Rigali e San Micheli, chi s'attròvanu puru iddi nta lu centru stòricu, oppuru chidda di Santu Vitu a mmari.
Ma la cosa cchiù ntirissanti di vìdiri è la stàtua greca di vrunzu dû Sàtiru danzanti dû sèculu IV a.C., piscata d'un piscaturi mazzarisi nnô 1998 e ora esposta nnâ l'ex Chiesa di S.Eggidiu, addivintata Museu dû Sàtiru .