Awiasiýa Medisinasy
From Wikipedia
Awiasiýa Medisinasy - medisinanyň awiasiýa uçuşlary medisina hyzmaty bilen üpjün edýän bölümi. Onuň wezipesi harby, sport we transport awiasiýasynyň spesialistleriniň zähmet şertlerini öwrenmekden, olaryň saglygyny gorap saklamak üçin profilaktik çäreleri işläp düzmekden, gigiýena kadalaryny berjaý etmekden ybaratdyr. Awiasiýa ylmynyň ösmegi bilen birlikde awiasiýa medisinasy hem ösüp kämilleşdi. Bu bolsa has ýokary belentliklerden çalt uçmak bilen baglanyşykly problemalary çözmekde awiasiýa ylmyna köp kömek berdi. SSSR-de awiasiýa medisinasynyň düýbi 1918 ýylda Sarisyn (häzirli Wolgograd) şäheriniň goralýan günlerinde tutuldy. Şol wagt lýotçikleriň saglygyna gözegçilik etmek üçin awiasiýa bölümlerine wraçyň ştaty berildi. Häzirki zaman şertlerinde awiasiýa medisinasy atm-nyň ýokary gatlaklarynyň adam organizmine edýän täsirini öwrenýär, atm. basyşy we kislorodyň parsial basyşy peselen halatlarynda lýotçiklere kadaly işlemäge mümkinçilik berýän çäreleri işläp düzýär. Adam organizminiň ýokary tizlige has çydamly bolmagynyň çärelerini, häzirki zaman samolýotlary heläkçilige duş bolan wagtlarynda olaryň inž-tehn. sostawyny, ýolagçylaryny halas etmegiň ýollaryny öwrenýär. Ol awiasiýa gullugyndaky adamlaryň saglyk ýagdaýyna edilýän talaby kesgitlemek, lýotçikler sostawynyň ýaşaýşyny, dynç alşyny we iýmitini öwrenmek wezipelerini ýerine ýetirýär. Awiasiýa medisinasy umumy medisina metodlary bilen bir hatarda özüne degişli metodlary hem ulanýar. Soňky ýyllarda awiasiýa medisinasyndan özbaşdak pudak hökmünde kosmos medisinasy bölünip aýryldy.
