Çepni boyu
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Çepni boyu Oğuz Kağan Destanı'na göre Oğuz Türklerinin 24 boyundan biridir. Bu boyların Üçoklar kolundan (sol kolundan) Oğuz Kağan'ın oğlu Gök Han'ın soyundan geldikleri kabul edilir.
Çepniler Türk tarihinde özellikle Karadeniz Bölgesi'nin Türkleşmesinde çok önemli bir rol oynamışlardır. Özgün kültürlerini günümüzde de muhafaza etmekte ve sürdürmektedirler.
"Çepni" kelimesi düşmanla savaşan anlamında kullanılmıştır. Çepni boyunun özelliği "nerde yağu görse orda savaşır" olarak anlatılmaktadır. Karadeniz'de özellikle Giresun ve çevresinde Çepni boyundan insanlar yaşar.Trabzon'un Şalpazarı ilçesinde mevcutturlar. Karadeniz'de yaşayan çepnilerin çoğunluğu alevi iken sonradan sünnileşmişlerdir.Gerçi gelenek olrak hala alevi geniş yorumunu kullanırlar. Örneğin bir kız nişanlı ise hemen damat almazsa başka adayların o kıı kaçırmaya hakları vardır. Ege ,güney marmara ve gaziantep teki çepnilerin hepsi aleviliklerini korumuştur..safevi devletinin kurucusu şah ismail in ordusunda çok kalabalık çepni askerleri vardır.çepniler şah ismail yavuza çaldıranda yenilmesinden sonra bile şah ismaile bağlılıklarını korumuşturlar.selçukluya karşı ayaklanan alevi baba ilyas ayaklanmasına katılanların bir kısmı çepnidir.hacı bektaşi velinin, babai isyanı sonrasında saklanmak zorunda kaldığı köy sulucakarahöyük yani şimdiki hacıbektaş ilçesi de ozamanlar çepnidir. cepnilerin (normalde çetmi olmasi gerekir) cetmilerin ayrica kendine ozgu diyalekt dilleri vardir örnegin ic anadoludaki cetmilerle guneydogudaki alevi koyluleri ile dilleri aynidir.Radikal gazetesinin yazdığı kadarıyla Ogün Samast aslen Çepni'dir. İstanbul Valisinin açıklaması da teyit ediyor. Samast soyadını taşıyanlar bin yıllık büyük bir Türk ailesi.
1486 Tarihli tahrir defterinin Çepni'lere ait bölümü incelendiğinde, bu seçkin Oğuz Boyunun Doğu Karadeniz Bölgesinin Türkleşmesinde ne kadar önemli bir yere sahip olduğu çok daha İyi anlaşılacaktır.Çepni Türk'leri yoğun bir şekilde Trabzon sancağının batı kesiminde, yani Şalpazarı, Görele, Giresun, Kürtün arasındaki bölgelerde yaşamakta idi. Sahip oldukları bu yerleri ellerinde tutarak burada "Vilayeî-i Çepni" adı ile idari bir bölge kurmuşlardır. (Tapu def. S. 759-765) Trabzon Tarihi Halil Ethem-Trabzon'da Osmanlı Kitabeleri)
Çepni Türk'leri, Osmanlılar gelmeden buraları yurt edinmişlerdi. Kürtün yolu ile Harşıt vadisi boyunca hareket ederek Görele'ye kadar inmişlerdi. Çepni'ler ve diğer Türk Boylan Yurt edindiği topraklara boy adlarını ve Türkçe adlar vererek sanki bu topraklara Türklüğün adını kazıdılar. Yüzyıllardır bu bölgeler bu isimlerle anılmaktadır.
Çepniler 15. yy'ın ortalarında tamamen yerleşik hayata geçmiştir.Türk Köyleri arasında hiçbir Hristiyan Köyü yoktur. Hristiyan ve diğer azınlıklar sahildeki kalelerde oturuyorlardı. Iskan defterinde kalelerin dışında mahalle ve köyleri olduğuna dair hiçbir delil ve ize rastlanmıyor.Esasen yapılan sayımlarla Hristiyanlar'ın kaledeki nüfusları bilinmektedir.
Çepniler Orta Asya'dan beri darı ekmeğini biliyorlardı. (Tariğ-Tariğ Lağ) tarla adı, bu tariğden gelmektedir. (Aynı eser) o zamanlar buğday, arpa ve diğer tahıllar ekilmiyordu. Yiyeceklerin başında hayvansal ürünler, av ürünleri, ceviz ve bol miktarda bal gelmektedir.
çepnilerin ege,marmara gaziantep ve içanadoludaki yaşayanları alevidir.karadenizdeki çepnilerin çoğu asimilasyonla sünnileştirilmiştir.sünnileşen çepni köyleri arasında ömer,bekir ismine rastlanması çok doğaldır.çünkü alevilikten sünniliğe geçişte bu isimler yeni kabul edilen inancın geçmişin izlerini silmesi için yani yeniye daha sıkı bağlanılmasının garantisidir bekir ömer isimleri.aynen müslümanlaşan rumların isimlerinin yorgodan mehmete dönmesi gibi.karadenizde hala çepni alevi köyleri vardır.karadeniz çepni alevilerinin ocağı güvenç abdalın merkezi gümüşhane kürtün taşlıçaydır.bu köy aynı zamanda karadeniz çepnilerininde merkezidir.karadenize geçişte ilk duraklarıdır.bu köy alevi inancını hala yaşatmakta buda karadeniz çepnilerinin geçmişte tamamının alevi olduğunun göstergesidir.bugün trabzon akçaaabatta alevi-çepni köyleri (örnek eskiköy) vardır.zonguldak alaplıdaki alevi köyleri düzcedeki ve kocaelindeki çepni alevi köleride doğu karadenizden göç etmişler ve aleviliklerini yaşatmaktadırlar.örnek düzce yunusefendi kandıra balllar köyü,alaplı gümeli kasabası.bugün orduda yoğun çepni alevi köyleri vardır.