Abdülbaki Gölpınarlı
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Abdülbaki Gölpınarlı, (d. 1900- ö. 1982) Asıl adı Mustafa İzzet Baki olan edebiyat tarihçisi ve çevirmendir.
[değiştir] Hayatı
Abdulbaki Gölpınarlı 12 Ocak 1900’de İstanbul’da doğdu. Lisenin son sınıfında babasını kaybedince Vezneciler'de kitapçılık, Çorum'un Alaca ilçesinde ilkokul öğretmenliği yaptı. 1922’de İstanbul’a döndü, sınavla son sınıfına girdiği İstanbul Erkek Muallim Mektebi’ni, ardından da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ni bitirdi. (1930). Konya, Kayseri, Balıkesir, Kastamonu liseleriyle İstanbul Haydarpaşa Lisesi’nde edebiyat öğretmenliği, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Farsça okutmanlığı yaptı. Doktorasını verdikten sonra aynı fakültede Metinler Şerhi okuttu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde İslam-Türk Tasavvuf Tarihi ve Edebiyatı dersleri verdi. 1945’te Türk Ceza Kanunu’nun 142. maddesine aykırı davrandığı savıyla tutuklandı; 10 ay hapis yattıktan sonra aklandı ve yeniden görevine döndü. 1949’da kendi isteğiyle emekliye ayrıldı.
Adını 1931’de yayımladığı Melâmilik ve Melâmiler adlı yapıtıyla duyuran Gölpınarlı, Türkiyat Mecmuası, Şarkiyat Mecmuası, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası’nın yanı sıra çeşitli dergi ve gazetelerde çok sayıda bilimsel makale yayımladı. İslam Ansiklopedisi ile Türk Ansiklopedisi’nin çeşitli maddelerini yazdı. Divan edebiyatını eleştirel bir yaklaşımla değerlendirdiği Divan Edebiyatı Beyanındadır (1945) adlı kitabıyla büyük tartışmalara yol açtı. Daha sonra yaklaşımını değiştirdi ve divan edebiyatı üzerine çalışmalarda bulundu.
[değiştir] Araştırmaları
- Yunus Emre Divanı (1943-1948)
- Fuzuli Divanı (1950)
- Nedim Divanı (1951)
- Mevlâna Celaleddin (1951)
- Mevlânadan Sonra Mevlevilik (1953)
- Menâkıb-ı Hacı Bektaş-ı Veli (1963)
- Alevi Bektaşi Nefesleri (1963)
- 100 Soruda Türkiye’de Mezhepler ve Tarikatlar (1969)
- 100 Soruda Tsavvuf (1969)
- Simavna Kadısıoğlu Şeyh Bedreddin (1966)
- Hurufilik Metinleri Kataloğu (1973)
- Hayyam ve Rubaileri (1973)
- Tarih Boyunca İslam Mezhepleri ve Şiilik (1979)
- Tasavvuftan Dilimize Geçen Deyimler ve Atasözleri (1978)
- Kuran-ı Kerim ve Meali (1955)
