Ahal Teke atı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Ahalteke atı

Önemli bilgiler
Memleketi:	Türkmenistan
Yetistirildigi yerler:	Türkmen, Kazak, Kırgız ve Özbeklerin yaşadığı bölgelerde; Son zamanlarda kuzey-Iranda, Almanya ve Avusturyadada yetiştirilmeye başlanmıştır.
Yaygınlığı:
Boyu:	150 - 160 cm
Renkleri:	Tilki rengi, bakırımsı parlıyan bir kahverengi ya da gri. Beyaz olanları hafif gümüşümsü parlar.
Kullanıldığı alanlar:	At yarışları, mesafe yarışları, engel atlama, güzel eğitim ve hüner gösterileri.
Damgaları

Ahal Teke atı resmen bir Türk atıdır. Bilimciler Ahal Teke atını, 3000 yıl evvel insanlar tarafından ilk evcilleştirilmiş olan at türü olarak görürler. Orta Asyada Türk halkları arasında yaygındır. Özellikle Türkmenler Ahal Teke atına sahib çıkarlar, ve onun bir Türkmen atı olduğunu söylerler. Ahal Teke'nin adı Manas ve Dede korkut gibi Türk destanlarında geçer ve Türkmenistan'ın Ahal vilayetinde yaşayan Teke kabilesinden gelmektedir.

Konu başlıkları

1 Özellikleri
2 Tarih
- 2.1 Türkmen yetiştiricilerin kaderi
3 Ahal Teke'nin kendi memleketindeki yaşamı
4 Dış bağlantılar

[değiştir] Özellikleri

Asil ve dik bir duruşu, uzun ince bir boyunu, dik omuzları, uzun bir sırtı, uzun bacakları ve küçük sert bir kalçası vardır. Boynundaki saçları ipek gibi yumuşak ama azdır. Kulakları diğer atlarınkinden uzun ve hafif Orak şeklindedir. Çoğu Ahal Tekelerin gözlerinin etrafı siyah olduğu için gözleri badem şeklinde gibi görünür. Vücudu daima hafif metalik parlar. Kılları çok ince ve yumuşaktır. Büyüleyici asil haraketleri çok elastiktir. Hüner ve eğitim gösterilerinde diğer atların zorlandığı bazı zor hünerleri kolayca başarır. Özellikle "Pas" ve "Tölt" adlı hareketler için hüneri çok yatkındır.

Soğukkanlı, zeki, duygusal ve bazende inatçıdır, ama sahibine daima çok bağlıdır.

[değiştir] Tarih

Ahal Teke atı eski Türk atının dogrudan olarak torunudur, ve böylece buz çağının sonunda var olmuş olan dört at türünden biri olan "Ramskopfpferd"'in (türkçesi?) tipik bir örneğidir. Ahal Teke daha milatdan önce bile doğu avrupadan Çin'e kadar nam salmış ve kıymetli bir atdır. Savaşlardan dolayı sayıları bir ara çok azalmış ve sonra Timurlenk (1336-1405) tarafından arap-atı kısrakları ile fazlalaştırılmışlardır.

Ahal Teke atı avrupalı at soylarını geliştirmekte önemli bir rol oynamıştır. Beverly Turk (Türkmen ya da arap kökenli) adlı birisi tarafından 3 ya da 4 Ahal Teke atı getirilmiş ve bunlar bugünki çok kıymetli ve en soylu atlar olarak görülen "Tam-kan ingiliz"-atı'nın türetilmesinin temeli olmuşlardır. "Turkmen atı" adında bir Ahal Teke erkeğinden Alman-imparatorluğunda 17 damızlık at türetilmış ve bunlarla bugünki alman yarışatları soylandırılmışlardır.

Avrupadaki at soyları bugüne kadar hala ara sıra Ahal Teke damızlıkları ile çiftleştirilip, böylece asilleştirilirler. Almanyada Neustadt kentinde bulunan bir Trakyalı-atı çiftliğinde kısa zaman önce tekrar Ahal Teke çiftleşmeleri ile Trakyalı-atları asilleştirilmişlerdir.

[değiştir] Türkmen yetiştiricilerin kaderi

Türkmenistan armasinin ortasinda Ahal Teke

Her at soyu için sürdürülen resmi bir soy kitabı vardır. Ahal Teke'nin soy kitabı 1917 yılında Moskovada başlatılmıştır. Sovyetler Birliğinin dağılmasından beri Türkmenler gerçek Soy kitabının Türkmenistanda sürdürülmeye başlatıldığını vurgularlar, ama bunu batılı ülkeler tanımaz. Çünkü bugüne kadar sürdürülmüş bütün kitaplar hala moskovada bulunurlar ve bu yüzden sadece bir atın atalarının isimi bu moskovadaki kitapta yazılıysa hakiki Ahal Teke olarak kabul edilir, diğerleri kabul edilmez. Oysa Ahal Teke Türkmenlerin Türkmen-köpeği ve Türkmen halısının yanında en büyük gururları ve hatta resmi Türkmenistan armasında gösterdikleri milli hayvanlarıdır.

[değiştir] Ahal Teke'nin kendi memleketindeki yaşamı

Türkmenlerin ve diğer Türk halklarının yetiştirdikleri Ahal Tekeler, orta asyanın bozkırlarında hür olarak Tabune denilen sürüler halinde yaşarlar. Başlarında atlı bir Çobanları vardır.