Bambu

Vikipedi, özgür ansiklopedi

?Bambu

Bilimsel sınıflandırma

Alem:	Plantae
Bölüm:	Magnoliophyta
Sınıf:	Liliopsida
Takım:	Poales
Familya:	Poaceae
Alt familya:	Bambusoideae
Üst oymak:	Bambusodae
Oymak:	Bambuseae Kunth ex Dumort.

Alt oymaklar

Arthrostylidiinae
Arundinariinae
Bambusinae
Chusqueinae
Guaduinae
Melocanninae
Nastinae
Racemobambodinae
Shibataeinae

Süpermarketde taze bambu fidanları

Tamamen bambudan yapılmış bir ev

Kışın Japonyada ağaçlar soğuktan korumak için bambu ile kaplanırlar.

Çin'in Lijiang ilinden bir bambu türü

Bambu (Bambusoideae), buğdaygiller (Poaceae) familyasına ait ve 1.200 adet, bazen birbirlerinden çok farklı görünen türlerden oluşan bir alt familya. Bambu insanların en çok işine yarayan bitkilerden birisidir. Bambu türleri Asya'da, Güney ve Kuzey Amerika'da ve Afrika'da bulunurlar. En büyük bambu türleri 80 cm kalınlığa ve 38 metre uzunluğa kadar varabilir. Bazı bambu türleri çok seyrek çiçek verir, bazen her 100 yılda bir, ya da hatta daha da seyrek.

Bambular ilk önce iki ayrı tip'e ayrılabilirler:

Oymak: Bambuseae: Ağaç gibi büyüyen, tahtalaşan bir kabuğa sahib olan, kibar ve ince yapraklar ama çok büyük çiçekler geliştiren bambular.
Oymak: Olyreae: Ot gibi büyüyen, tahtalaşmayan ve boyları bir metreyi geçmeyen bambu türleri.

[değiştir] Kullanımı

[değiştir] Gıda

Bambunun küçük fidanları sebze olarak yenilir, ya da sirke içinde turşusu kurulur. Gıda olarak en uygun cinsler Bambusa, Dendrocalamus ve Phyllostachys'dir.

Bazı bambu türlerinin hafif bir asitleri vardır, ve bu yüzden tatları acıdır. Bu acı tat kaynatılarak yok edilebilir. Japonya'da bu acı tadı yok etmek için bambusu kaynatırken pirinç unu atılır, ama Şili biberiylede yok edilebilinir.

Bambus turşusuna „Achia“ ya da „Atchia“ denir. Bambu tohumuda yenilebilir. Bazı bambu türleri ilaç olarak kullanılır; saç, tırnak, kemik için faydalı ve depresyonu kesebilen etkileri vardır.

[değiştir] İnşaat Malzemesi

Büyük bambu türleri hafif ama dayanıklı olan odunları ile ev yapımı için kullanilabilirler. Eskiden Asya'da, özellikle Güneydoğu Asya'da bütün köyler tamamen bambudan inşa edilirdi. Eskiden Siam kentinin yarısı bambu sandalların üzerinde suda yüzen evlerden oluşurdu. Bambu ile hatta köprüler yapılır ve bambu su borusu olarak kullanılıp kilometrelerce uzunlukta su hatları yapılır.bambu suya dayanıklı yapısı ile nehir ve deniz ulasıminda da kullanılmıstır.yapısı itiberi ile sıkı dokulu ve cok saglam bir struktur yapısı vardır. bazı turlerinin ici bos oldu gu ıcın mukavement gerektiren isler ıcınde kullanılmıstır.

[değiştir] Kumaş

Tekstil sektöründe de bambulardan yaralanılmaktadır. Bambular kullanılarak antibakteriyel kumaşlar üretilmektedir. Ve bambudan üretilen bu kumaşlar yurtdışında çok talep görmektedir. Fakat bambuların ülkemizde yetişme alanı çok dardır. Bunu için fabrikasyon üretime geçilmesi halinde Uzakdoğudan bambu ithal edilmesi gerekmektedir.

[değiştir] Bahçede

Çinlerin bahçe kültürünün temel bitkisi bambu türleridir. Bahçeyi güzelleştiren bir bitki olarak Avrupa'da da yayılmaya devam etmektedir. Avrupa'da satılan çoğu cinsleri (Fargesie, Phyllostachys) -20 dereceye bile dayanıklılardır.

[değiştir] Ev eşyaları yapımı

Bambu ile çok güzel mobilyalar ve başka ev eşyaları yapılabilinir: Sepetler, Perdeler, Bardaklar, Şapkalar ve balık tutmak için tuzaklar. Endonezya'da bazı bambu türleri ile bir kez kullanılabilen tenceler yapılır. Tırmanabilen bir bambu türü ile hatta çuvallar ve ceketler bile yapılır.

[değiştir] Müzik enstrümanlerı

Çin, Tahiti ve Yava gibi bazı ülkelerde bambudan müzik enstrümanlerı yapılır. Bunlar çoğunlukla flütlerdir, ama telli enstrümanlar ve davullarda yapılır. Japon müzik kültüründe çokça kullanılan shakuhachi olarak bilinen flüt de bambudan yapılır. Ayrıca Brezilya'lıların özellikle Capoeira'da kullandıkları berimbau adlı müzik aletinin de ana maddesi sayılabilir.

[değiştir] Silah

Bambunun hafif ama sağlam yapısı silah yapımı içinde çok uygundur. Bambudan mızraklar ve ok-hortumları yapılır. Vietnam savaşı'nda Viet kong'un ormanlarda bambudan hazırladıkları tuzaklar Amerikalı askerlerin en büyük korkusu olmuşlardır. Samurayların çok etkili bir yayıda belli bir bambu türü ile yapilir.bambu ayrıca japon samurai lerin gelistirdikleri kendo sporunun temel silahlarından biridir. shinai olarak adlandırılır.ayrıca orta cağ japonyasında antreman icin civili uzeri deri kaplı bambu shinailer kullanılmıstır.

[değiştir] Ham madde

Bambu ile, Çin ve Jamaika gibi bazı ülkelerde kağıt üretilir. Bazı bambu türlerinden cila-maddesi yapımı için kullanılan bir toz çıkarılır.

[değiştir] Kültürel anlamı

Bambunun bazı kültürlerde sembolik anlamları vardır. Çinlilerde bambu uzun bir ömürün sembolüdür. Hindistan'da ise dostluğun sembolüdür. Filipinler'de çiftçiler bambu sırıklarını şans getirsinler diye tarlalarının etrafına dikerler. Bambu, yemyeşil yaprakları ve çok dümdüz bir şeklide dik büyümesi ile, Japonya'da dürüstlüğün ve temizliğin sembolüdür. Japonlar ayrıca yılbaşında giriş kapılarının iki yanına birbirine bağlanmış bambular ("kodamatsu") koyarlar ve bunun şans getirdiğine inanırlar.