Caferilik
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Caferilik veya Onikiciler (Arapça'da اثنا عشرية Isnaaşeriyye) oniki imama inanan "Şiî-Alevi" mezhebidir.
Her ne kadar İsmaililer de Muhammed'den sonra gelen masum imamların varlığına inanıyor olsalar da özelde Onikiciler veya Caferiler için İmamilik de kullanılan terimler arasındadır.
Şia'nın yüzde 80'i onikici veya caferidir. Azerbaycan, İran, Irak, Lübnan, Yemen ve Bahreyn'de hakim şiî mezhebidir. Alevi'lerin tamamı "Caferî" Mezhebindendir.
Konu başlıkları |
[değiştir] Teoloji
Caferilikte dini hukuk veya Şeriat ilkeleri, Kur'an ve Sünnetten çıkarılır. Sünni ve Şiilik arasındaki farklılık Şiiliğin Muhammed'den sonra ilk yöneticinin hem peygamberin vasiyetiyle hem de İlahi seçimle Ali olması gerektiğine inanılmasıdır. Bunun sonucu olarak Caferiler
- 12 İmam kanalıyla gelen Muhammed'in sözlerini (hadis) takip ederler.
- Sünnilerin makbul halife kabul ettikleri Ebu Bekir, Ömer ve Osman kanalıyla gelen hadisleri kabul etmez, onları model almazlar.
- Muhammed ve kızı Fatıma Zehra'nın yanısıra Oniki imama masumluk ve yanılmazlık atfederler ve sadece bu grubun sözlerini ve örnekliğini dinde kendilerine örnek alırlar.
[değiştir] Bazı Farklar
[değiştir] İbadetteki Farklılıklar
Caferilik'te ibadet öncesi yapılan temizlikte (abdest denir) ayaklar yıkanmak yerine hafif ıslak olan eller ayaklara sürülür (mesh denir)
Günlük ibadetlerde (namaz) ise Sünnilerle aynı şekilde namaz 5 vakit kabul edilir ancak öğle ile ikindi, akşam ile yatsı namazları birleştirilerek (Arapça'da toplamak, birleştirmek anlamına gelen "cem" terimiyle adlandırılır) gerçekleştirilir.
[değiştir] Evlilik
Caferilikte Sünnilerde olduğu gibi evliliğin pek çok kuralı ortak kabul edilmekle birlikte (karşılıklı anlaşma, hukuken tescil edilmesi vs.) Caferilerde tarafların önceden evliliklerine süre tayin ederek evlenmeleri (Mut'a nikahı denir) geçerli bir uygulamadır. Geçici evlilik de denilen Mut'a Nikahı tüm Sünni mezheplerce geçersiz kabul edilmektedir.
[değiştir] Beşte Birlik Vergi (Hums)
Sünnilerden farklı olarak Caferilerde Hums denilen gelirin beşte birinden alınan bir vergi bulunmaktadır. Zekattan farklıdır. Caferi din adamlarına göre Hums'un bir parçası İmamların soyundan gelen kimselere ve fakir, yetim olan Seyyidlere ikinci parçası da dini bilgisi geniş olup hüküm verebilen Müctehidlere verilir.
[değiştir] Caferi Fıkıh Ekolleri
- Usulî: Bazı konularda fetva Hadis'in önünde tutulur. Günümüzde Usulî kolu en yaygın Caferi koludur.
- Ahbarî: Hadis fetvanın önünde tutulur.
- Şeyhî
