Coulomb yasası
Vikipedi, özgür ansiklopedi
![]() |
|
Elektromıknatıslık | |
Elektrik - Mıknatıslık | |
Elektrostatik | |
---|---|
Elektriksel yük | |
Coulomb yasası | |
Elektriksel alan | |
Gauss yasası | |
Elektriksel gerilim | |
Manyetostatik | |
Ampere yasası | |
Mıknatıssal alan | |
Mıknatıssal moment | |
Elektrodinamik | |
Elektriksel akım | |
Lorentz güç yasası | |
Elektromotif kuvvet | |
Elektromıknatıssal indüksiyon | |
Faraday-Lenz yasası | |
Deplasman akımı | |
Maxwell denklemleri | |
Elektromıknatıssal alan | |
Elektromıknatıssal ışınım | |
Elektriksel devreler | |
Elektriksel iletme | |
Elektriksel direnç | |
Sığalık | |
İndüktans | |
Empedans | |
Resonant cavities | |
Waveguides | |
Coulomb yasası, elektrik yüklü iki parçacık arasındaki kuvvetin büyüklüğü, yüklerin çarpımı ile doğru, yüklerin arasındaki uzaklığın karesiyle ters orantılıdır şeklinde ifade edilir.
Bu tanım, Newton'un, mekanik harekete ilişkin üçüncü yasasına benzerdir. Colulomb yasasının formülasyonu, Newton'un yerçekimi yasası ile aynı formdadır: Bir kütlenin, ikinci kütleye uyguladığı elektriksel kuvvet, ikincinin birinciye uyguladığına eşittir.
[değiştir] Sayısal form
Eğer kuvvetin yönü değil de sadece büyüklüğü ile ilgileniliyorsa, yasanın basitleştirilmiş ve sayısal şekli kullanılabilir:
burada:
uygulanan kuvvetin büyüklüğü,
birinci kütlenin yükü,
diğer kütlenin yükü,
aralarındaki mesafe,
8.988×109 N m2 C−2 (veya m F−1) elektrostatik sabit veya Coulomb kuvvet sabiti,
ve
cgs sisteminde, yük birimi statcoulomb olarak tanımlanır ve böylece Coulomb kuvvet sabiti 1 olur.
MKS gibi daha sık kullanılan birimlerle ölçüldüğünde, Coulomb kuvvet sabiti, k, nümerik olarak, yerçekimi sabiti G den çok daha büyük olacaktır ve dolayısıyla bu durumda yerçekimi kuvveti ihmal edilebilirdir.
F kuvveti, yüklü iki kütleyi birbirine bağlayan çizgi üzerinde etkilidir. Aynı yüke sahip kütleler bu hat üzerinde birbirini iterler, zıt yüklü kütlelerse birbirini çekerler.
[değiştir] Vektörel form
Kuvvetin hem yönünü hem de büyüklüğünü aynı anda hesaplayabilmek için, yasanın vektörel versiyonunu kullanmak gerekebilir.
- burada
; elektrostatik kuvvet vektörü,
- q1 ; kuvvetin uygulandığı yük,
- q2 ; yük,
; iki yük arasındaki mesafe vektörü,
; q1'in konum vektörü,
; q2'nin konum vektörü, ve
;
yönüne bakan birim vektördür.
Bu vektör denklemi, zıt yüklerin birbirini çektiğini, aynı yüklerinse birbirini ittiğini gösterir. negatif olduğunda çeken, pozitif olduğunda ise iten bir kuvvet söz konusudur.