Elmas Mehmed Paşa
Vikipedi, özgür ansiklopedi
düzenlenmesi gerekmektedir.
Bu madde Nisan 2007 tarihinden beri etiketli olarak durmaktadır.
Elmas Mehmet Paşa II. Mustafa saltanatında, 2 Mayıs 1695 - 11 Eylül 1697 tarihleri arasında iki yıl dört ay on gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.
Kastamonu'nun Cide ilçesine bağlı Hoşalay bucağındandır. Yeniçeri ocağından yetişmiştir. 1678'de Hazine Kethüdalığına getirilmiştir. Daha sonra Has Oda'da görev yapmıştır. 1688'de nişancı olmuş, 1689'da vezaret rütbesine nail olmuştur. 2 Mayıs 1695'de padişah II.Mustafa tarafından, Feyzullah Efendi'nin tavsiyesine göre, sadrazamlığa atanmıştır.
Zeki, cevval bir Türk genci idi. Yakışıklı oluşundan dolayı kendisine "elmas" lakabı verilmiştir. II.Mustafa'nın bütün seferlerine (1695 yazında Lagoş zaferi ile sonuçlanan Avusturya seferi, 1696da Ulaş (Olasch) Meydan Savası'nda zafer ile sonuçlanan Avusturya seferi ve en son 1697de büyük Zenta faciası ile sonuçlanan Avusturya seferine) iştirak etmiştir.
Elmas Mehmet Paşanin sedareti sırasında 1695-1696 yıllarında çok önemli ekonomik para reformları gerçekleştirilmiştir. İstanbul'da ve diğer büyük şehirlerde sürümde bulunan çeşitli ayarda çeşitli altın paralar toplanarak, İstanbul, İzmir ve Edirne darphanelerinde darbettirilen ve üzerinde Sultan II.Mustafa'nin tuğrası bulunan, "tuğralı" Osmanlı altınlarından ilki olan, "Tuğralı Cedid Altunu" ile değiştirilmiştir. Ayrıca Osmanlı piyasalarında geçerli "sikke-i kefere", "zolta/zolata", "esedi", "guruş" denilen yabancı gümüş sikkeler toplatılıp yerine ya İstanbul Darphanesinde yeniden darbedilen veya vezne uygun halis iseler eskilerin üzerine yeniden II.Mustafa tuğrası vurularak ortaya çıkartılan, Osmanlı "Cedid Kuruş" gümüş sikkeleri sürüme konulmuştur. Devlete verilecek vergilerin bu yeni Osmanlı sikkeleri ile ödenmesi şart koşularak bu yeni altin ve gümüş sikkelerin piyasalar ve halk tarafından kabul edilmeleri sağlanmıştır.
Elmas Mehmet Paşa Zenta Meydan Savaşında (11 Eylul 1697) şehit düşmüştür. Bu meydan savaşı Osmanlılar için çok büyük bir facia olmus ve Osmanlı ordusu Prens Öjen komutası altındaki Avusturya ordusu karşısında büyük bir hezimete uğramıştır. 20000den fazla Osmanlı askeri şehit olmuştur ve bu şehitler arasında Sadrıazam Elmas Mehmet Paşa, 4 diğer kubbe veziri, birçok eyalet ve sancak paşası ve 30 Yeniçeri ağası vardır. Bunun başlıca nedeni savaşın en kritik noktasında yeniçerilerin sadrazama karşı ayaklanmaları olmuştur. Tarihçi Kantedemiroğlu Elmas Mehmet Paşa'nin yeniçeriler tarafından öldürüldüğünü yazar. Avusturya ordusu savaştan sonra ganimet olarak çok yüksek sayıda silah ve büyük meblağlar halinde para, 9000 araba, 60000 deve, 1500 sığır ve 700 at ele geçirmiştir. Hatta şehit olan Elmas Mehmet Paşa'nın üzerinde bulunan Mühr-ü Hümayun bile Avusturyalıların eline geçmiştir.
 |
Osmanlı Devleti ile ilgili bu madde bir taslaktır. Maddenin içeriğini geliştirerek ve ayrıca VikiProje Türk tarihi'ne yardımcı olarak Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
