Gördes, Manisa

Vikipedi, özgür ansiklopedi

→ Başlığın diğer anlamları için Gördes sayfasına bakınız.

Gördes, Türkiye
Manisa Siyasi Haritası
Harita
Türkiye'de bulunduğu yer
Bilgiler
Şehir nüfusu	10.809[] (2000)
İlçe nüfusu	38.129[] (2000)
Yüzölçümü	xxx km²
Rakım	xxx metre
Koordinatlar	NA
Posta kodu	xxxxx
Alan kodu	0236
İl plaka kodu	45
Yönetim
Ülke	Türkiye
Coğrafi Bölge	Ege Bölgesi
İl	Manisa
Kaymakam	Erdoğan Beypınar
Belediye başkanı	İbrahim Emre
İnternet sitesi	[ [Belediye][1]]
İlçe resmî sitesi	Kaymakamlık

Gördes, Manisa iline bağlı bir ilçedir.

[değiştir] Tarihi

Gördes ilçesinin ne zaman kurulduğu ve ilçenin nereden geldiği kesin olarak bilinmemektedir. İlk çağlardan bu yana önemli bir yerleşim bölgesi üzerinde bulunan Gördes, Şarl Leksiyon'un 1842 tarihinde yazdığı "Küçük Asya" adlı kitapta iyonluların Atina kralı Kadüz'ün oğlu tarafından kurulduğu yazılmaktadır.

İlk çağlarda Gördes'e Anadolu’nun birçok yerleşim yerlerinde isim olarak kullanılan "Gördes" denilmekteydi. Bugünkü Gördes Lidya'da bir şehir olup, daha sonraki devirlerde " Julia Gordes" adını almıştır.

Gördes ismi yabancı kaynaklarda Guerdez olarak geçer. Evliya Çelebi Gördes'ten "Gördes şehri Köritöz" olarak söz eder. Halk arasında ise, bölgeye ilk yerleşen "Kördost" adlı göçebelerin adının zamanla Gördes'e dönüştüğü ve bölgenin isminin buradan geldiği anlatılmaktadır.

Gördes, sırasıyla Persler, Makedonyalılar, Roma İmparatorluğu ve Bizans İmparatorluklarının egemenliklerinde kalmış; 1071 Malazgirt Savaşı'ndan kısa bir süre sonra Türklerin eline geçmiştir. Selçuklu Devleti'nin yıkılmasından sonra Saruhanoğulları Beyliği'nin sınırları içinde kalmıştır. 1641 yılında Gördes'ten geçen Evliya Çelebi'nin belirttiği gibi; Büyük İskender tarihinden sonra Yankoa Kralının Veledi Nakeplerinden Köritöz adlı kral'ın elinden Saruhanoğlu Yakuphan tarafından fethedilmiştir. Bedesti Ulaş Bey'e daha sonra Yakup Şah'ın Kızının nikahı sonrasında çeyiz yoluyla Yıldırım Beyazıt'ın eline, dolayısıyla Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katılmıştır.

Gördes Kurtuluş Savaşı sıralarında sürekli savaş sahası olmuş ve ilk defa 15 Temmuz 1920'de Yunan kuvvetleri tarafından istila edildikten sonra, 14 ay kadar Yunan işgalinde kalmış ve 5 Eylül 1922'de kurtarılmıştır. Kurtuluş Savaşı tarihinde adından en çok söz edilen kişilerde Gördes kızı Makbule hanım (Şehit Makbule Hanım) ile Ege'de Kuva-yı Milliye Teşkilatını kuran Hacı Ethem Büke Gördes'in yetiştirdiği iki önemli isimdir.

[değiştir] Kurulum Safhaları

23 Ocak 1940 tarihinde eski (aşağı) Gördes'te şiddetli bir toprak kayması olmuş, yabancı uzmanlarca yapılan çalışmalar sonucu 1948 yılında bugünkü yerleşim, yeni ilçenin kurulması çalışmalarına başlanmış ve şehir 1948 yılında yeni yerleşim yerine taşınmıştır.

Gördes’in yeni yerleşim yerine nakli ile ilgili olarak 9 Ocak 1950 tarihli 5511 sayılı, 6 Haziran 1952 tarihli ve 5948 sayılı yasalar çıkarılmıştır. (Her iki yasa 27 Ekim 1988 tarih ve 3488 sayılı kanunla yürürlükten kaldırılmıştır.) Yapım çalışmaları kademe kademe sürdürülmüş, en son 101 evler yapılarak 1966 yılında sonuçlandırılmıştır.

[değiştir] Coğrafi Durumu

İlçe Ege Bölgesinde, Manisa iline bağlı olup, Manisa'nın Kuzey-Doğusuna düşmektedir. İlçenin doğusunda Demirci ve Köprübaşı, güneyinde Salihli, Batısında Akhisar ve Kuzeyinde ise Balıkesir iline bağlı Sındırgı ilçeleriyle komşudur.

Gördes, deniz seviyesinden 680 Metre yüksekliktedir. İlçe toprakları küçük akarsu vadileriyle yarılmış bir yayla görünümündedir. İlçenin yazları kurak ve sıcak, kışları ılık ve yağışlı bir iklimi vardır. Yıllık yağış ortalaması 500 - 700 m³ arasında değişmektedir. Ortalama sıcaklık 11 - 13 c° dir. Ormanlık alanları ilçemizin toplam alanında %45 gibi önemli bir yer tutmaktadır. En önemli akarsuyu Gördes (Kum çayı) deresidir.

[değiştir] Nüfus Durumu

2000 Yılı nüfus tespiti sonuçlarına göre, Köy ve kasabaların nüfusu 27,926 ya düşmüştür. İlçe merkezi nüfusu binde 8 oranında artmıştır. İlçenin genel nüfus toplamı 38,129'dur, kadın ve erkek genel nüfus içerisinde eşit orandadır. Km²'ye 31 kişi düşmektedir. Yıllık nüfus artışı binde 13,71 dolaylarındadır. Toplam nüfusun %20'si kentlerde, %80'i ise kırsal alanda yaşamaktadır. 2000 genel nüfus sayımı sonucuna göre ilçe merkezinin nüfusu 10,809’dir.

[değiştir] Sosyal Durumu

İlçe merkezinde 8 mahalle toplam 3500 civarında konut vardır. Konutlar genelde tek katlı ve bahçeli olup, tek tip yapı tarzı hakimdir. Bu konutların büyük çoğunluğu Gördes ilçesinin yeni yerleşim yerine nakli safhasında yapıldığı için tek tip konut yapımına egemen olmuştur. Ancak son yıllarda çok katlı binalarda yapılmaya başlanmıştır.

Gördes ilçesinin sosyal yaşantısı ile iş ve çalışma hayatı komşu ilçeler ile bağlantılıdır. İlçenin en temel kaynağı tütüncülük, haşhaş üretimidir. Bunların dışında buğday, arpa yetiştirilmektedir. Son yıllarda kiraz üretimi, çilek üretimi ve yayla bağcılığı çalışmaları ve belli bölgelerinde de patates, bezelye, domates ve salatalık üretimi yapılmaktadır.

Zeytinciliğin geliştirilmesi için zeytin ağacı dikimine de başlanmıştır.

[değiştir] İlgili bağlantılar

Gördes halıları

[değiştir] Dış bağlantılar

	Gördes belde ve köyleri
İl: Manisa ● İlçe Merkezi: Gördes Beldeler: Köyler: Akpınar • Balıklı • Bayat • Beğel • Beğenler • Benlieli • Boyalı • Börez • Çağlayan • Çatalarmut • Çiğiller • Dağönü • Dalkara • Dargıl • Deliçoban • Dereçiftlik • Doğanpınar • Dutluca • Efendili • Fundacık • Gölbaşı • Kabakoz • Kalemoğlu • Karaağaç • Karakeçili • Karayağcı • Karayakup • Kaşıkçı • Kılcanlar • Kıran • Kıymık • Kızıldam • Kobaklar • Korubaşı • Köseler • Kuşluk • Kürekçi • Malkoca • Oğulduruk • Pınarbaşı • Salur • Salurçiftliği • Sarıaliler • Şeyhyayla • Tepeköy • Tüpüler • Ulgar • Yakaköy • Yeniköy • Yeşilyurt
Manisa İlçeleri: Merkez ilçe • Ahmetli • Akhisar • Alaşehir • Demirci • Gölmarmara • Gördes • Kırkağaç • Köprübaşı • Kula • Salihli • Sarıgöl • Saruhanlı • Selendi • Soma • Turgutlu