Gen kuvvetlendirilmesi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Genetik'de, kromozomların yapısı ve düzenlenmesi ile ilişkili olarak çok defa yüzlerce kopya halinde rRNA çoğaltılmasına "Gen kuvvetlendirilmesi" (amplifikasyonu) ya da "Redunanz" denir.
Ürünlerine büyük gereksinim duyulan, (özellikle işlevsel enzim üretenler) bazı genlerin seçilerek çoğaltılmasına (replikasyonuna) ilişkin düzenek, ilk defa Pavan tarafından tahmin edilmiş, fakat başlangıçta kimsenin dikkatini çekmeiştir. Klasik gen tanımında, her genin belirli bir işlevi yönettiği bilinmektedir. Bu varsayım, mRNA üreten yapısal genlerin birçoğu için geçerlidir. Fakat doğrudan doğruya yapısal özellik saptamayan bazı genler için de gen çoğaltılması görülür. Bu genler, özellikle kromozomların heterokromatin ve çekirdekçik organizatör bölgelerinde toplanmıştır.
Prokaryotlarda aynı özelliği saptayan bir gen, bir ya da birkaç tane bulunmasına karşılık, ökaryotlarda genomun büyük bir kısmı tekrarlanan gen dizilerinden oluşmuştur. Bu sayı, tekrarlanan kopyalara bağlı olmakla beraber, birkaç taneden birkaç milyona kadar değişir. Her tekrarlanan kopyada 100-50.000 nükleotid bulunur. Dizilerin uzunluğu ve sayısı ise türlere özgüdür. Tekrarlanan diziler, bunları izleyecek nükleotid dizileri ile tamamen aynı değildir, sadece benzerdir. Tekrarlanan gen dizilerinin büyük bir kısmı RNA'lara okunmakla beraber, rRNA'ların ve tRNA'ların tekrarlanan gen dizilerinden meydana geldiği kesindir. Çünkü bu RNA tiplerine büyük ölçüde gereksinme vardır. Yapısal genlerin çoğaltıldığına da ait araştırmalar sürmektedir.
Ribozoma ait alt birimlerin proteinleri için bir gen çoğaltılmasına aynı ölçüde gerek duyulmaz. Çünkü her bir mRNA'da birçok protein sentez edilebilir. Bu karşın, her rRNA, ancak bir ribozomun yapımına katılır. Ve, rRNA'ların ve ribozomal proteinlerin eşit ölçülerde üretilmesi zorunludur. Gerçekte, ribozomal protein sentezini, rRNA sentezine bağımlı kılan düzenlemeler vardır.
[değiştir] Ayrıca bakınız
- Polimeraz zincirleme tepkimesi
- Gen
- Gen frekansı
- Gen havuzu
- Mutasyonlar
- Nokta mutasyonlar
- Gen penetransı
- Gen sürüklenmesi
- Genler arasındaki ilişkiler
- Genom
- Gen mühendisliği
