Giovanni Giolitti
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Giovanni Giolitti | |
---|---|
İtalya Başbakanı | |
Doğum | 22 Ekim veya 27 Ekim 1842 Mondovì, Piemonte, Sardinya Krallığı |
Ölüm | 17 Temmuz 1928 Cavour, İtalya |
Görev süresi | 15 Mayıs 1892 – 15 Aralık 1893 3 Kasım 1903 – 12 Mart 1905 29 Mayıs 1906 – 11 Aralık 1909 30 Mart 1911 – 21 Mart 1914 15 Haziran 1920 – 4 Temmuz 1921 |
Önce gelen | Antonio Starabba Giuseppe Zanardelli Sidney Sonnino Luigi Luzzatti Francesco Nitti |
Sonra gelen | Francesco Crispi Tommaso Tittoni Sidney Sonnino Antonio Salandra Ivanoe Bonomi |
Siyasi Parti | Liberal |
Giovanni Giolitti (d. 22[1] veya 27 Ekim[2] 1842 - ö. 17 Temmuz 1928) İtalyan devlet adamı. 1892 ve 1921 yılları arasında tam beş kez İtalya Başbakanı olmuştur.
Konu başlıkları |
[değiştir] Önceki hayatı ve siyasete girişi
1842 yılında, o zamanki Sardinya Krallığının Piemonte kentinde dünya'ya geldi. Torino Üniversitesi'nde hukuk öğrenimini gördü. 1860 yılında, öğrenimini tamamladıktan sonra, yirmi yıl boyunca maliye ve yöneticilik alanlarında görev alarak deneyim kazandı. 1882 yılındaki seçimler sonunda İtalya Parlamentosuna girmeyi başardı. İlk başlarda siyasete isteksiz ve soğuk bakmış olmasına rağmen, Şubat 1886'daki bütçe görüşmelerinde maliye bakanı Agostino Magliani'yi eleştirerek dikkatleri üzerine çekti. Magliani'nin bakanlıktan düşürülmesi sonucunda, 9 Mart 1889'da maliye bakanı olarak Crispi hükümetine girdi. Başbakan Francesco Crispi'nin istifası sonrası Antonio Starabba'nın kurduğu hükümetin de Mayıs 1892'de düşmesi üzerine, 15 Mayıs 1892'de İtalya Başbakanı olarak seçildi. Giolitti'nin başbakan oluşu birçok kişi için sürpriz olmuştu.
[değiştir] İlk başbakanlık dönemi ve siyasi sorunlar
Giolitti'nin ilk Başbakanlık dönemi bazı siyasi başarısızlıklar ve kötü bir yönetim içerisinde geçti. İktidara geldikten sonra bir reform ve yeniden örgütlenme programı hazırlayan Giolitti'nin çabaları başarısızlıkla sonuçlandı. Sonra da adı, başka birçok hükümet üyesiyle birlikte bir Banka skandalına karıştı. Aynı sıralarda, 1870'li yıllardan beri gelişmekte ve güçlenmekte olan sendikacılık ve sosyalist hareketlerin de yasal platforma geçmelerine yavaş yavaş izin verildi. Bu sırada Sicilya'da patlak veren grevleri ılımlı karşılaması yüzünden, parlamento'nun bazı sağ kanat üyeleri ve işverenlerin eleştirilerine hedef oldu. Tüm bu olumsuz gelişmeler sonucunda, Kasım 1893'te başbakanlık makamından istifa ettiğini açıkladı.
[değiştir] İstifası sonrası gelişmeler ve siyasete dönüşü
İstifası sonrasında da eleştiri oklarının hedefinden kurtulamadı. Banka skandalı nedeniyle yeni başbakan Francesco Crispi'nin şiddetli saldırılarına hedef olan Giolitti; önce kendisini temize çıkardı, ardından da Crispi'ye zarar veren önemli kanıtlar ortaya koydu. Adowa'daki askeri yenilgi sonrası Crispi'nin Mart 1896'daki istifası ardından kurulan birçok hükümetin oluşumunda perde arkasında etkin rol oynadı. 1901 yılında tüm ülkeyi saran grevleri yatıştırmak amacıyla önemli bir açıklama yaptı; hükümetin asayişi koruyacağını, ama işçi-işveren ilişkilerinde tarafsız kalacağını duyurdu. Luigi Pelloux hükümetinin, sol hareketlere karşı özgürlükleri kısıtlamaya kalkışması üzerine düşürülüşünden sonra kurulan Zanardelli hükümetinde, Şubat 1901 - Haziran 1905 tarihleri arasında içişleri bakanı olarak görev aldı. Başbakan Zanardelli'nin istifasından sonra yeniden hükümeti kurmakla görevlendirildi.
[değiştir] İtalya'da Giolitti hükümetleri dönemi
[değiştir] Referanslar
[değiştir] Kaynakça
[değiştir] Ayrıca bakınız
[değiştir] İlgili maddeler
[değiştir] Dış bağlantılar
Önce gelen: Antonio Starabba |
İtalya Başbakanı 15 Mayıs 1892 – 15 Aralık 1893 |
Sonra gelen: Francesco Crispi |
Önce gelen: Giuseppe Zanardelli |
İtalya Başbakanı 3 Kasım 1903 – 12 Mart 1905 |
Sonra gelen: Tommaso Tittoni |
Önce gelen: Sidney Sonnino |
İtalya Başbakanı 29 Mayıs 1906 – 11 Aralık 1909 |
Sonra gelen: Sidney Sonnino |
Önce gelen: Luigi Luzzatti |
İtalya Başbakanı 30 Mart 1911 – 21 Mart 1914 |
Sonra gelen: Antonio Salandra |
Önce gelen: Francesco Nitti |
İtalya Başbakanı 15 Haziran 1920 – 4 Temmuz 1921 |
Sonra gelen: Ivanoe Bonomi |
İtalya Krallığı Başbakanları | ||
Cavour | Ricasoli | Rattazzi | Farini | Minghetti | La Marmora | Ricasoli | Rattazzi | Menabrea | Lanza | Minghetti | Depretis | Cairoli | Depretis | Cairoli | Depretis | Crispi | Starrabba | Giolitti | Crispi | Starrabba | Pelloux | Saracco | Zanardelli | Giolitti | Zanardelli | Fortis | Sonnino | Giolitti | Sonnino | Luzzatti | Giolitti | Salandra | Boselli | Orlando | Nitti | Giolitti | Bonomi | Facta | Mussolini | Badoglio | Bonomi | Parri | De Gasperi | ||
İtalya Cumhuriyeti Başbakanları | ||
De Gasperi | Pella | Fanfani | Scelba | Segni | Zoli | Fanfani | Segni | Tambroni | Fanfani | Leone | Moro | Leone | Rumor | Colombo | Andreotti | Rumor | Moro | Andreotti | Cossiga | Forlani | Spadolini | Fanfani | Craxi | Fanfani | Goria | De Mita | Andreotti | Amato | Ciampi | Berlusconi | Dini | Prodi | D'Alema | Amato |Berlusconi | Prodi |