Hüseyin Rauf Orbay

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Başbakan Rauf Orbay

Hüseyin Rauf Orbay (1881, İstanbul - 1964, İstanbul), Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde, Kurtuluş Savaşı'nda ve Türkiye Cumhuriyeti döneminde önemli görevlerde bulunmuş olan asker kökenli bir bürokrattır.

Trablusgarp Valiliği ve Ayan Meclisi üyeliği yapmış olan, Kafkasya,Abhazya kökenli Aşharuva Mehmet Muzaffer Paşa'nın oğludur. Deniz Harp Okulu'nu ve Mühendishane'yi 1899'da bitirip, Amerika, İngiltere, Almanya gibi dönemin önemli ülkelerinde çeşitli dış görevlerde bulunmuştur.

Trablusgarp ve Balkan Savaşları'na katılmış, deniz savaşlarındaki başarısı nedeniyle "Hamidiye Kahramanı" unvanını kazanmıştır. Birinci Dünya Savaşı'nda İran ve Irak'ta Osmanlı Teşkilat-ı Mahsusası'nın bir görevlisi olarak bulunmuştur. Bunun üzerine yarbay rütbesine yükselerek Deniz Kuvvetleri Kurmay Başkanlığı'na atanmıştır. İzzet Paşa kabinesinde Bahriye nazırlığı yapıp, Osmanlı Devleti'nin çöküş belgesi olan Mondros Mütarekesi'ni imzalayan kişi olmak zorunda kalmıştır.

Malta'ya sürgüne gönderilmiş, 1921'de sürgünden dönerek Milli Mücadele'ye katılmak üzere Anadolu'ya geçmiştir. Kendisine Nafia vekilliği verilmiştir. Bakanlıktan ayrıldığı yıl Meclis ikinci başkanlığına seçilip, 1922-1923 arasında birkaç ay Başbakanlık yapmıştır.

1924'te Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kurulduğunda Rauf Orbay, daha önce İkinci Grupta başlattığı muhalefetini bu toplulukta sürdürmüştür. Parti, 3 Haziran 1925’de kapatılıp, yönetici kadro, 17 Haziran 1926’daki İzmir Suikasti olayıyla ilgili görülerek yargılandığında, Avrupa’da bulunan Orbay da 10 yıl hapse mahkum edilmiştir. 10. Yıl Affından sonra yurda dönmüştür. 1939 yılında TBMM'nin altıncı döneminde Kastamonu'dan milletvekili seçilmiştir.

İkinci Dünya Savaşı sırasında büyük bir güven kazanarak 1942'de Londra Büyükelçiliği'ne getirilmiştir. Bu görevden de 1944 yılında kendi isteğiyle ayrılmış ve bir daha devlet görevi kabul etmemiştir. 1964 yılında İstanbul'da vefat etmiştir.

[değiştir] Kaynakça

Kafkas Vakfı - Rauf Orbay

Önce gelen: Fevzi Çakmak	İcra Vekilleri Heyeti Reisi 12 Temmuz 1922 - 4 Kasım 1922	Sonra gelen: Türkiye Başvekili olarak Rauf Orbay
Önce gelen: Osmanlı Devleti adına Ahmet Tevfik Paşa	Türkiye Başvekili 4 Kasım 1922 - 4 Ağustos 1923	Sonra gelen: Fethi Okyar

Birinci Dünya Savaşı (Türkiye)

Cepheler	Askeri Olgular	Politik Olgular	Antlaşmalar	Sosyal Olgular
Osmanlı	Osmanlı Askeri	İkinci Meşrutiyet	Sevr	Ermeni Tehciri
Batı	Yavuz ve Midilli Olayı	İttihad ve Terakki	Mondros	Jön Türkler
Doğu	Üç Paşalar	Arap Ayaklanması	Brest Litovsk
Italyan	Alman Askeri Misyonu		Paris Kon.
Balkan			Osmanlı-Alman Anlaşması
Atlantik			Sykes-Picot
Afrika				Wilson Prensipleri
Pasifik	Savaş Mahkemesi

Türkiye Cumhuriyeti Başbakanları


Kurtuluş Savaşı Dönemi Başbakanları Mustafa Kemal Atatürk \| Mustafa Fevzi Çakmak \| Hüseyin Rauf Orbay Cumhuriyet Dönemi Başbakanları İsmet İnönü \| Ali Fethi Okyar \| İsmet İnönü \| Celal Bayar \| Dr. Refik Saydam \| Şükrü Saracoğlu \| Recep Peker \| Hasan Saka \| Şemsettin Günaltay \| Adnan Menderes \| Cemal Gürsel \| İsmet İnönü \| Suat Hayri Ürgüplü \| Süleyman Demirel \| Prof. Dr. Nihat Erim \| Ferit Melen \| Naim Talu \| Bülent Ecevit \| Ord.Prof. Sadi Irmak \| Süleyman Demirel \| Bülent Ecevit \| Süleyman Demirel \| Bülent Ecevit \| Süleyman Demirel \| Bülent Ulusu \| Turgut Özal \| Yıldırım Akbulut \| Mesut Yılmaz \| Süleyman Demirel \| Tansu Çiller \| Mesut Yılmaz \| Necmettin Erbakan \| Mesut Yılmaz \| Bülent Ecevit \| Abdullah Gül \| Recep Tayyip Erdoğan