Hypnagogia
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Hypnagogia (hypnogogia da denir) bir insanın hypnagogic (veya hypnogogic) durumda yani uykuya dalma sürecinde tecrübe ettiklerini anlatmak için kullanılır. Hypnopompia ise bir insanın hypnopompic durumda yani uyanma sürecinde tecrübe ettiği şeyleri ifade eder. Hypnagogic duyular, uykuya dalarken veya uyanırken dokunsal, işitsel ve görsel halüsinasyonlar için kullanılan genel bir bir ifadedir. Bu duyular, vücudun geçici bir felç ile hareketsiz kaldığı uyku felciyle birlikte de yaşanabilir.
Hypnagogic terimi, 19. yüzyılda psikolog Louis Ferdinand Alfred Maury tarafından Yunanca kelimeler hupnos yani uyku ve agogos yani devam etmekten ortaya çıkartılan Fransızca hypnagogique sözcüğünden türemiştir. Karşıtı olan hypnopompic ise Frederic William Henry Myers tarafından hupnos yani uyumak ve pompe yani uzaklaştırmak kelimelerinden ortaya çıkartılmıştır..
[değiştir] Hypnagogic duyular
Hypnagogic duyular bir kişinin uykuya dalarken veya uyanırken yaşadığı akılda kalıcı rüya benzeri deneyimlerdir. Bu durum uyku felciyle birlikte yaşanırsa çok korkutucu olabilir. Bu duyular kişiden kişiye değişse duyulardan de bir kısmı daha sık yaşanabilmektedir :
En sık yaşananlar
- Parlaklık
- Yaklaşan kötülük
- Düşme hissi
Sık sık yaşananlar
- Bir şeyin varlığını hissetmek (genellikle kötü niyetli)
- Vücutta ağırlık veya baskı (özellikle göğüste ve sırtta).
- Nefes alamama hissi
- Ölümün veya bir kötülüğünün yaklaştığı hissi
Daha az sık yaşananlar
- İşitsel hisler (genellikle ayak sesleri ve belirsiz gürültüler). Anlaşılabilir ve belirli sesler yerine sadece bir gürültü olarak tanımlanan bu işitsel duyular genllikle Nitröz Oksitin sebep olduğu işitsel duyularla aynıdır.
- Işıklar, insanlar veya oda içerisinde gezinen gölgeler gibi görse duyular.
Az yaşananlar
- Uçma hissi (genellikle beden dışı seyahat ya da astral seyahat olarak tanımlanır)
- Derin bir berrak rüyada, beden dışı seyahatın da eşlik ettiği kusursuz bir dönüşüm.
- Dokunsal hisler (birinin dokunduğunu hissetmek ya da birinin elinizi kavradığını hissetmek gibi)
Nadiren yaşananlar
- Titreşimler
- İstemsiz hareketler (bazen yataktan aşağıya doğru hatta duvarda yukarı doğru kaymalar)
- Değişik yönlere doğru çekilme hissi
Hypnagogic durumdaki kişi her ne kadar tamamen uyanık gibi gözükse de beyin dalgaları kişinin teknik olarak uyuduğunu gösterir. Ayrıca, kişi bulunduğu durum hakkında tamamen bilinçli olabilir. Bu durum, bazı teknikler kullanarak bilinçli olarak uyanma durumundan direkt rüya durumuna girmesiyle (bkz. berrak rüya) oluşur. Kimi sanatçı, müzisyen, mimari mühendis ve yaratıcılık isteyen diğer meslekteki insanlar, düşüncelerini özgür birakıp yeni yaratıcı fikirler ürettikleri hypnagogiadan faydalanmışlardır.[kaynak belirtilmeli]
İnsanların 30%'u ila 40%'ı hayatlarında en az bir defa hypnagogic durumu yaşarlar.Şablon:Citation needed Fakat, bu durum ayrıca narkolepsi ve insomnia gibi bir uyku düzensizliğiyle veya temporal lob epilepsi gibi bir sorunla ilişkili olabilir.
Hypnagogic durum, uzaylı kaçırmaları, çok hassaslaşmış sezgiler, telepati, görüntüler, ilahi vahiyler gibi anormal fenomenlerle ilişkili olabilir. Bunun sebebi, önce alfa sonra da teta beyin dalgalarının artması ile ilgili olabilir.[kaynak belirtilmeli]
