Jacques Tati
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Jacques Tati (aslında Jacques Tatischeff) 9 Ekim 1908 Le Pecq'de doğdu (Yvelines), 4 Kasım 1982 Paris'de öldü, Fransız Yönetmen ve aktör.
Sanat ve Mühendislik okudu. Tati, görsel komedi sanatını yenir yoğunluk, detay zenginliği ve yeni bir kompozisyon netliği getirerek yorumladı; görselliğe yeni bir bakış açısı getiren bir avuç sinema sanatçısından (diğerleri Griffith, Eisenstein, Murnau ve Bresson) biriydi.
1930'lu yılların başında Fransız müzikal çevresine girdi; gösterisi dönemin spor yıldızlarının pandomimlerinden oluşmaktaydı ve bazıları filme alındı, savaştan sonra da uzun metrajlı hale getirildi; Jour de Fete (Bayram Günü, 1949), bütün çalışmalarında baştan sona gözlemlenen hicivli temanın (modern teknolojinin soğukluğu) yanı sıra görsel üslubu da son derece gelişmiştir.
Tati, kariyerinin geri kalan süresi boyunca oynayacağı karakteri tanıttığı yeni filmi Les Vacances de Monsieur Hulot (Bay Hulot'nun Tatili, 1953) için dört yıl çalıştı. Yaratılan karakterin sıcaklığı ve gülütlerin parlak yaratıcılığı Bay Hulot'ya uluslar arası bir başarı kazandırdı. Hulot (konuş: Ülô), mizahın kaynağı ve odağı olmak anlamında bir komedyen değildir; daha ziyade, etrafındaki dünyanın mizahını açığa çıkaran bir tavır, bir işaret direği ve bir perspektiftir.
Mon Oncle (Amcam, 1958), bir geçiş filmidir; Hulot, her ne kadar star statüsünü terketmiş bile olsa diğer karakterlerin arasında tuhaf marjinalliği ile öne çıkmaktadır. 9 yıllık pahalı ve yorucu bir çalışmadan sonra gösterime giren Playtime (1967) ile Tati'nin niyeti daha belirginleşti. Artık Hulot, Joyce'un Ulysess'indeki Mackintosh Man gibi, sahneye giren ve çıkan birçok figürden yalnızca birisi haline gelmişti. Yani aktör Tati, canlandırdığı karakterin seyirciyi film boyunca yönlendirmesini, yönetmen Tati de yakın çekimleri, empatik kamera açılarını veya montajı kullanarak seyirciyi görüntüdeki mizaha yönlendirmeyi reddediyordu.
Ancak, neyi göreceklerinin söylenmesine alışmış olan seyirci, Playtime'daki özgürlüğü can sıkıcı buldu. Film (çeşitli versiyonlarda gösterime girdi) ticari bir fiyaskoydu ve Tati'yi kişisel borca soktu. Son tiyatral filmi olan Trafic (1971), bir başkası tarafından yapılmış olsaydı başyapıt olarak görülebilirdi; ancak Tati için daha geleneksel bir üsluba korunmalı bir dönüş oldu.
25 yılda 5 film, statünün genellikle verimlilikle ölçüldüğü bir ortam için etkileyici bir performans olmasa da, tek başına Playtime bile dünyaya bakış eylemini serbestleştiren, canlandıran bir film olarak hayat boyu bir başarıdır. Tati 4 Kasım 1982'de Paris'de öldü.
[değiştir] Filmografi
| 1932 | Oscar, champion de tennis | kısa film | reji ve sahne |
| 1934 | On demande une brute | film | 2. yazar ve sahne |
| 1935 | Gai dimanche | kısa film | 2. yazar, 2. reji und Auftritt |
| 1936 | Soigne ton gauche | kısa film | senaryo ve sahne |
| 1938 | Retour à la terre | kısa film | senaryo ve sahne |
| 1945 | Sylvie et le fantôme | film | sahne |
| 1946 | Le Diable au corps | film | sahne |
| 1947 | L'École des facteurs | kısa film | reji, senaryo ve sahne |
| 1949 | Jour de fête (Bayram Günü) | film | reji, senaryo ve sahne |
| 1953 | Les Vacances de Monsieur Hulot (Bay Hulot'nun Tatili) | film | reji, senaryo ve sahne |
| 1958 | Mon oncle (Amcam) | film | reji, senaryo ve sahne |
| 1967 | Playtime | film | reji, senaryo ve sahne |
| 1967 | Cours du soir | kısa film | senaryo ve sahne |
| 1968 | Baisers volés | film | sahne |
| 1971 | Trafic | film | reji, senaryo ve sahne |
| 1972 | Obraz uz obraz | Dizi | sahne |
| 1974 | Parade | TV filmi | reji, senaryo ve sahne |
| 1978 | Forza Bastia 78 ou l'île en fête | dokumentasyon | 2. reji ve senaryo |
