Krzysztof Kieślowski
Vikipedi, özgür ansiklopedi
düzenlenmesi gerekmektedir.
Bu madde Kasım 2006 tarihinden beri etiketli olarak durmaktadır.
Krzysztof Kieślowski (d. 27 Haziran 1941, Varşova, Polonya - ö. 13 Mart 1996, Varşova) Polonyalı sinemacı, yönetmen, senaryo yazarı.
Küçüklüğünde itfaiyeci olmak isteyen Kieślowski gençliğinde Łódź Ulusal Film Okulu'na iki kez başvurup reddedilmiştir. Bunun üzerine, bir süre bir resim okuluna devam etmiş, ancak üçüncü denemesinde Łódź Film Okulu'na kabul edilmiştir. Kieślowski, ilk olarak belgesel filmler yapmaya yönelmiştir. İlk belgeselleri, kent sakinlerini, işçileri ve askerleri konu edinir. Televizyon için yaptığı İşçiler '71 adlı film sansürlenerek gösterilmiştir. Daha sonra çevirdiği Özgeçmiş adlı filmden dolayı, kendisi otoriteyi eleştirdiğini söylemesine karşın, meslektaşlarınca hükümetle işbirliği yaptığı için eleştirilmiştir. 1981'de çektiği İstasyon adlı filmin mahkemede kanıt olarak kullanılması üzerine belgesel film yapmaktan vazgeçtiğini açıklamıştır.
1996 yılındaki ölümüne değin, çok sayıda konulu filme imza atmıştır. Filmleri, çok değişik konuları ele alıyor gibi gözükse de her filmde aslında temel olan felsefedir. Kieslowski filmlerle kimiz, neden burdayız kader var mıdır gibi temel sorular sorar. Etik sorunlar, bireylerin değişik nedenlerle günlük yaşamlarında karşılaştıkları sorunlar, iletişimsizlik, politika ve hatta müzik Kieślowski'nin filmlerinin konuları arasında sayılabilir. Kieślowski politik olmayan filmlerinde arka planda eylem görüntüleri kullanmış, müzik temalı filmlerinde sessizlikten kaçınmamıştır. Hakkındaki belgeselde ( I'm so so ) müzik-sesssizlik ve görüntü seçimindeki tercihlerini ayrıntılarıyla açıklar. Neden sinema yapıyorsun sorusunun yanıtını da verir: 'Başka bir iş bilmediğim için'
'Evime gidip sigara içeceğim' diyerek Üç renk üçlemesinden sonra sinemayı bıraktığını açıklayan yönetmen sonradan Cennet, Cehennem ve Araf üçlemesini çekmeye karar verse de ömrü vefa etmez. Kieślowski 13 Mart 1996'da kalp krizi geçirmiş ve ardından alındığı açık kalp ameliyatı sırasında yaşamını yitirmiştir. Araf'ı Jerzy Stuhr (2000), Cennet'i Tom Tykwer (2002), Cehennem'i Danis Tanovic (2005) yönetmiştir.
Kieslowski, yalnızca Polonya sinemasının değil, dünyanın en nitelikli yönetmenlerinden biridir. Gerek ışığı kullanımı, gerek müziğin dramatik yapıya uygulanışı gerekse karakterlerinin psikolojisini ele almaktaki ustalığı onu benzersiz kılmaktadır. 1988'den sonraki film senaryolarını Krzysztof Piesiewicz ile beraber yazan Kieslowski'nin Üç Renk (Mavi, Beyaz ve Kırmızı) üçlemesi, Veronika'nın İkili Yaşamı, Aşk Hakkında Kısa Bir Film, Öldürüm Hakkında Kısa Bir Film, Kör Talih gibi uzun metraj filmleri ve 10 bölümlük TV dizisi olarak yaptığı ve 10 Emir'i yorumladığı Dekologlar en bilinen çalışmalarıdır.
Üç Renk (Mavi, Beyaz ve Kırmızı) üçlemesinin yanı sıra, Veronika'nın İkili Yaşamı filmi ikili yaşamları, felsefe üzerinden ele alarak irdeleyen, meafizik ögeleri içinde barındıran bir eserdir. Renklerin kullanımı (özellikle yeşil)ile ele alındığında benzersiz bir sanat şaheseri olarak ortaya çıkan bu filmler, ancak Dostoyevski, Klimt gibi sanatçılarla bir tutulabilecek bir psikolojik derinliği görüntü diline uygulayarak ele alması bakımından benzersizdir.
Konu başlıkları |
[değiştir] Filmografi
[değiştir] Belgeselleri
- Łódź Kentinden (Z miasta Łodzi) (1969)
- Ben Bir Askerdim (Byłem żołnierzem) (1970)
- İşçiler '71: Bizsiz Bizim Hakkımızda Hiçbir Şey (Robotnicy '71: Nic o nas bez nas) (1971)
- Altgeçit (Przejście podziemne) (1973)
- İlk Aşk (Pierwsza miłość) (1974)
- Özgeçmiş (Życiorys) (1975)
- Hastane (Szpital) (1976)
- Sakin (Spokój) (1976)
- Bilmiyorum (Nie wiem) (1977)
- Gece Hamalının Bakış Açısından (Z punktu widzenia nocnego portiera) (1978)
- Konuşanlar (Gadajace glowy) (1980)
- İstasyon (Dworzec) (1981)
- Kısa İş Günü (Krótki dzień pracy) (1981)
[değiştir] Konulu filmleri
- Personel (1975)
- Camera Buff (1979) (Moskova Film Festivali, Büyük Ödül)
- Kör Talih (Blind Chance) (1981)
- Sonu Yok (No End) (1984) (ilk siyasal filmi)
- Dekalog (1988), (on kısa film)
- Véronique'in İkili Yaşamı (La double vie de Véronique) (1990)
- Üç Renk: Mavi (1993)
- Üç Renk: Beyaz (1994)
- Üç Renk: Kırmızı (1994)
[değiştir] Senaryosunu Yazdığı ve Başka Yönetmenler Tarafından Yönetilen Filmler
- Enfer, L' (2005) (Cehennem)
- Heaven (2002) (Cennet)
- Duze zwierze (2000) (Araf)
[değiştir] Kendi Hakkında Yaptığı Belgeseller
- Krzysztof Kieslowski: A Masterclass for Young Directors (1995) (TV)
- Krzysztof Kieslowski: I'm So-So... (1995) (Keyfim şöyle böyle)
- A Short Film About Decalogue: An Interview with Krzysztof Kieslowski (1996)
