Sübvansiyon
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sübvansiyon ya da destekleme, devlet tarafından toplum çıkarlarını gözeterek üretimi veya ihracatı çeşitli şekillerde etkilemek ve yerine göre üreticileri/ihracatçıları korumak ve teşvik etmek amacıyla para ya da para olarak ifade edilebilecek diğer şekillerde verilen karşılıksız mali yardımlara denir.
Sözcük dilimize Fransızca'dan girmiştir, tam karşılığı TDK Sözlük'de destekleme olarak verilmesine rağmen bir iktisat terimi olarak sıklıkla kullanılmaktadır.
Destekleme için; vergide indirim, muafiyet ya da vergi iadesi, karşılıksız ödemeler, düşük faizli krediler, ithal ürünler için gümrük vergileri ve stopajların yükseltilmesi gibi yöntemler kullanılır.
[deÄŸiÅŸtir] Uygulama ve Sorunlar
Gelişmiş ülkelerin artan maliyetler ve uluslararası ticari rekabet nedeni ile kendi yerli üretimlerini desteklemeleri, gelişmekte olan ülkelerde olumsuz sonuçlara yol açmaktadır. Bu ülkeler, gelişmekte olan ülkelerin piyasalarını küresel ticarete açmalarını talep ederken kendi ekonomilerini korumak için desteklemelere devam etmektedirler.
Örneğin; Amerika Birleşik Devletleri, sayıları 25 bin olan pamuk üreticileri için yılda 12 milyar doları aşkın sübvansiyon yapmaktadır. Bu uygulama, ekonomisi büyük ölçüde bu ürünlere bağlı olan Benin, Burkina Faso, Çad ve Mali gibi ülkelere açlık getirmektedir. Dünya Ticaret Örgütü, Brezilya'nın başvurusu üzerine ABD'nin pamuk üreticilerine yaptığı ödemenin kanunsuz olduğu kararını aldığı halde ABD bu uygulamaya devam etmektedir.
Benzer şekilde, Avrupa Birliği'nde özellikle İngiltere ve Fransa'nın yerli şeker üretimini desteklemesi dünya piyasalarında şeker fiyatlarını düşürdüğünden, Mozambik ve Malawi'nin şeker üreticileri sürekli zarar etmektedir. AB 2004 yılında 2 milyar dolar şeker destekleme harcaması yapmıştır.
Ülkemizde 80'li yıllarda başlayan dışa açılma politikaları, tarım ve hayvancılık alanında desteklemelerin azaltılması ve kaldırılması sonucunu beraberinde getirmiştir. Bu uygulamalar sonucunda Türkiye 70'li yıllarda kendini doyurabilen bir ülke iken günümüzde temel gıda maddelerini ithal eden bir ülke haline gelmiştir.