Sinop
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sinop ili Karadeniz Bölgesi'nde, batı Karadeniz Bölümü'nün en doğu kesiminde yer alır. Adının Amazon tanrıçası Sinope'den geldiği sanılmaktadır. En önemli özelliği, Anadolu Yarımadası'nın kuzeyde Karadeniz'e doğru en fazla sokulduğu kesimin Sinop ili sınırları içinde olmasıdır. Sinop Yarımadası'nın orta-kuzey ucundaki İnceburun, Anadolu'nun en kuzey noktasını oluşturur. Başkent Ankara'ya yaklaşık 450, İstanbul'a 700 km uzaklıktadır.
Cumhuriyetin başında Kastamonu'nun bir ilçesi olan Sinop, daha sonra il haline geldi. Başlıca geçim kaynakları balıkçılık ve turizmdir. Ancak turizm mevsiminin kısa sürmesi nedeni ile turizmden ciddi bir girdi alamamaktadır. Sinop'ta özellikle deniz turizmi ön plana çıkmaktadır. Sinop'ta turizm bakımından önemli merkezler Akliman, Sülük Gölü, Karakum(Nisiköy), tarihi merkezler, Sarıkum ve şehir merkezine bakan plajlardır(özellikle Mobil plajı).
Şehir merkezindeki en bilinen yapı tarihi Sinop Cezaevidir. Bu binanın yanında Alaattin Camii, Pervane Medresesi, Paşa Tabyaları, Balatlar Kilisesi ve Serapis Tapınağı şehrin diğer tarihi merkezleridir.
Sinop, Anadolu 'nun kuzey yönde uç noktası olan İnce Burun 'a doğu yönde bağlanan Boztepe Burnu berzahında bir kale-şehir olarak kurulmuş ve tarih boyunca doğu yönde gelişmiştir. Tarih boyunca kale dışına pek taşmayan şehir bir liman kenti özelliği taşır. Berzahın kuzey doğusundaki dış liman fırtınalara açık olduğu ve denizcilik bakımından kullanışlı sayılmadığı halde, Antikçağ 'da daha çok bu limanın kullanıldığı bilinir. Zamanla kum dolan ve kullanılamaz hale gelen bu limanı berzanın güney-doğusundaki iç limana aynı dönemde bir kanal bağlardı. Bu kanal, Selçuklular döneminde kapatılmıştır. Şimdi ise tekrar böyle bir kanal açmak için projeler yürütülmektedir.
Yarımadanın güney yönündeki içliman ise rüzgarlara kapalı konumuyla ve sakin deniziyle güney Karadeniz 'in en önemli limanıydı. Bu özellikleri yüzünden "Akdeniz" ismini almıştır. Tarih boyunca işlek bir liman yaşantısı ve tersane faaliyeti bu limanda gerçekleşmiştir. XIX. Yüzyıla kadar tamamen ayakta duran surlardan ise günümüze büyük bir kısmı kalmıştır ve yıkıntılarından rekonstrüksiyonu yapılabilir. Şehrin gelişimi sürekli olarak doğu yönde, Boztepe Burnuna doğru olurken, kuzeydeki Akliman ve Anadolu yönünde bir kaç azınlık yerleşmesinden başka bir yerleşim olmamıştır. Doğudaki yarımada ise gittikçe sarplaşmakta, Hıdırlık tepesinde 187 metre yüksekliğe ulaşmakta ve nihayet deniz yönünde dik yarlar ile kuşatılmaktadır. Bu durumda şehrin deniz yönünden ve berzahtan zaptedilmesi imkansız olmaktadır.
Antik çağdan beri parlak ve yoğun bir ticari ve kültürel yaşantıya sahip olan Sinop, bu niteliğini Bizans, Selçuklu, Candaroğlu ve Osmanlı yönetimlerinde de sürdürmüş, ayrıca kale ve tersanesi ile bölgenin en önemli askeri üslerinden biri olmuştur. Bu durumunu Sinop Baskını 'ndan sonra kaybetmeye başlayan kent, sur dışına güneydoğu yönde azınlık yerleşmeleri ile batıya doğru ise yönetim ve eğitim gibi kamu hizmetleri yerleşmesiyle çıkmıştır. Ulaşım şebekesi olarak Antikçağ 'dan beri geometrik yapısını koruyan Sinop 'un ulaşım omurgasını, Boyabat yolu ile bu yolun şehir içindeki devamı olan Sakarya, Cumhuriyet ve Fatih caddeleri oluşturur. Bu eksendeki en önemli dikey bağlantı, Valilik ve Belediye önünden geçen Gazi Caddesidir. Sinop'un merkez nüfusu yaklaşık 32000'dir. Ancak işsizlik nedeniyle nüfusu artış göstermemektedir.
![]() |
Sinop merkez belde ve köyleri | ![]() |
---|---|---|
İl: Sinop ● İlçe Merkezi: Sinop |
||
Sinop İlçeleri: Merkez ilçe • Ayancık • Boyabat • Dikmen • Durağan • Erfelek • Gerze • Saraydüzü • Türkeli |