Stasi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Stasi'nin logosu

Ministerium für Staatssicherheit (MfS /Devlet Güvenlik Bakanlığı) özellikle Stasi (Staatssicherheit birleşik kelimesinden dolayı) olarak bilinir, Demokratik Almanya Cumhuriyeti'nin güvenlik ve istihbarat organizasyonudur. Stasi Doğu Berlin'den yönetilmekteydi. Lichtenberg şehrinde geniş kapsamlı bir komplekse sahipti, bunun dışında şehrin muhtelif yerlerinde değişik komplekslerede sahipti. Stasi dünya çapında etkin istihbarat örgütlerinden biri olarak kabul ediliyordu. Organizasyonun şiarı "Schild und Schwert der Partei" (Parti'nin Kalkanı ve Kılıcı). Daha önceki dönemlerde Stasi için kullanılan bir başka ifadede Staatssicherheitsdienst (Devlet Güvenlik Servisiydi).

[değiştir] Tarihçe

Stasi 8 Şubat 1950 tarihinde kurulmuştur. Kuruluşunda Sovyet MGB model alınmıştır. MGB tarafından Varşova Paktı içerisinde en etkin ve sadık ortak olarak kabul ediliyordu.

Wilhelm Zaisser Stasi'nin ilk başkanıdır,Wilhelm Zaisser'ın yardımcısı ise Erich Mielke. Wilhelm Zaisser Demokratik Almanya Cumhuriyeti lideri Walter Ulbricht tarafından 1957 yılında görevinden alındı. Göreve Ernst Wollweber getirildi. Ernst Wollweber, devlet lideri Walter Ulbricht ve Erich Mielke ile yaşadığı uyuşmazlıklardan dolayı görevinden istifa etti. Göreve yardımcısı Erich Mielke devam etti. Ayrıca 1957 yılında, Markus Wolf HVA'nın (İstihbarat Merkez İdaresi -Hauptverwaltung Aufklärung) yabancı istihbarat bölümünün başına getirildi. Wolf Almanya Federal Cumhuriyeti'nin devlet mekanizmasına, politikasına ve iş dünyasına sızmada büyük başarılar elde etti.

Stasi 1970'li özellikle Latin Amerika'da birçok aktivist ve politikacının hayatını kurtararak farklı bir rol daha üstlenmiştir. Örneğin eylül 1973'te Şili'de Pinoşe darbesi sırasında, Stasi ajanları tarafından gerçekleştirilen operasyonda, İnsanların Birliği örgütüne üye yüzlerce insan kurtarılarak Demokratik Almanya Cumhuriyeti'ne nakledilmiştir.

1986 yılında Wolf emekliye ayrıldığında görevini Werner Grossmann'a devretmiştir.

1989 yılında, Doğu Almanya'nın çözülmesinden önce, Stasi adı Ulusal Güvenlik Ofisi olarak değiştirilmiştir. Bu değişiklikten sonra yönetime Rudi Mittig getirilmiştir.

[değiştir] Stasi Arşivlerinin Kurtarılması

Rejimin son yılları olan 1989-90'larda, panikleyen Stasi yetkilileri kağıt öğütücü cihazlarla Stasi dokümanlarını yok etmeye çalıştılar. Kağıt öğütücü cihazlar ağır iş yükünden dolayı çalışamaz hale geldiğinde dokümanları elle parçadılar. Çalakalem saklanan kağıt parça çantaları başa geçen yeni yönetim tarafından kısa sürede ele geçirildi.