Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu
Vikipedi, özgür ansiklopedi
İllegal siyasal örgütlenme. Kısa adı THKO.
Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu, Hüseyin İnan, Yusuf Aslan, Sinan Cemgil, Deniz Gezmiş ve Cihan Alptekin tarafından kurulan, "tam bağımsız ve gerçekten demokratik Türkiye" hedefli; devrimin kırsal alanları ve şiddet politikasını cephe mantığı içinde temel alan bir savaşımla gerçekleşeceğini; işçi sınıfı-köylülük-şehir küçük burjuvazisi ittifakı temelinde sürdürülecek halk savaşının iki temel aracı olarak gördüğü proletarya partisi ve halk ordusunun, savaşın gelişim sürecinde kitle katılımı temelinde kurulacağını; kendisinin başlangıçta iki işlevi de yerine getiren bir örgüt olduğunu savunan; bütün Komünist Partilerden bağımsız milli demokrat devrimci bir siyasi örgüttü.
1965 yılından beri üniversite gençliği çevresinde sürdürülen bağımsızlık ve demokrasi savaşımının artık yasal zeminde kalınarak ve barışçıl savaşım yöntemlerini temel alarak sürdürülemeyeceği kararını alan THKO önderleri, 1970 yılı sonunda eyleme geçti.
Gerçekleştirdiği eylemlerle Türkiye gündemini değiştiren THKO, Sinan Cemgil, Kadir Manga, Alpaslan Özdoğan’ın Nurhak; Cihan Alptekin ve Ömer Ayna’nın Kızıldere’de öldürülmeleri; Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın idam edilmelerinden sonra dağıldı.
THKO davasından yargılanan ve mahkum olan kadroların, 1974 affından sonra hapisten çıkanlarla dışardakilerin oluşturduğu Geçici Merkez Komite, hızla örgüt çizgisinden uzaklaşırken, komite üyeleri kendi aralarında da bir farklılaşma sürecine girdiler. Bir grup Çin Komünist Partisi-Arnavutluk Emek Partisi (sonra sadece AEP) yanlısı politikalar geliştirerek Türkiye Devrimci Komünist Partisi'ne; diğer bir grup ise SBKP eğilimli politikalarla Türkiye Komünist Emek Partisi'ne gidecek örgütlenmeler kurarken; örgüt çizgisine bağlı kalanlar, Türkiye Devriminin Yolu adı altında birbirinden bağımsız grupçuklar oluşturmaktan öteye gidemediler.
Kaynaklar:
- Diyarbakır Bildirisi (1970) [1]
- THKO Kuruluş Bildirisi (1971) [2]
- 1. THKO Davası Savunma'dan Bölümler (1972) [3]
- Son Mektuplar [1972] - Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan, Hüseyin İnan [4]
- İdama Giderken [6 Mayıs 1972] [5]
Notlar:
- THKO: Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu
- TDKP: Türkiye Devrimci Komünist Partisi [6]
- TKEP: Türkiye Komünist Emek Partisi [7]
- TDY: Türkiye Devriminin Yolu
- ÇKP: Çin Komünist Partisi
- AEP: Arnavutluk Emek Partisi
- SBKP: Sovyetler Birliği Komünist Partisi
