Nhà Hậu Tấn (Ngũ đại)

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Bài này là một phần của loạt bài: Ngũ Đại Thập Quốc
Ngũ Đại
nhà Hậu Lương
nhà Hậu Đường
nhà Hậu Tấn
nhà Hậu Hán
nhà Hậu Chu
Thập Quốc
Ngô
Ngô Việt
Mân
Nam Bình
Sở
Nam Đường
Nam Hán
Bắc Hán
Tiền Thục
Hậu Thục
Các quốc gia khác
Bắc Liêu
Bột Hải
Đại Lý
Đông Đan
Kim
Liêu
Nam Chiếu
Tây Hạ
Tây Liêu
Vu Điền
Yến (Ngũ đại)
Xem thêm
Lịch sử Trung Quốc

Nhà Hậu Tấn (936-947) là một trong Ngũ Đại trong thời Ngũ Đại Thập Quốc ở Trung Quốc.

[sửa] Các vị vua nhà Hậu Tấn

Miếu hiệu	Tên	Cai trị	Niên hiệu
Cao Tổ (高祖)	Thạch Kính Đường (石敬瑭)	936-942	Thiên Phúc (天福) 936-942
Xuất Đế (出帝)	Thạch Trọng Quý (石重貴)	942-946	Thiên Phúc (天福) 942-943 Khai Vận (開運) 944-946

[sửa] Thành lập

Thạch Kính Đường (892-942), người gốc Sa Đà là con rể nhà Đường, năm 936 khi đang là trấn thủ Hà Đông, đã nhờ người Khiết Đan đem đại quân giúp đỡ và lật đổ nhà Hậu Đường. Để trả ơn, Thạch Kính Đường đã cắt đất của 16 châu Yên, Vân (các tỉnh Hà Bắc, Sơn Tây ngày nay) cho họ. Ông lên ngôi, đổi quốc hiệu là Tấn. Tuy nhiên, trong sách sử viết là nhà Hậu Tấn (Ngũ đại) để phân biệt với nhà Tấn của họ Tư Mã sau thời Tam Quốc (265 SCN-420 SCN)

[sửa] Diệt vong

Sau khi Thạch Kính Đường lên ngôi thì đất đai bị thu hẹp, số thuế thu được giảm đi mà lại phải nộp cống nhiều cho người Khiết Đan. Do đó phải tăng thuế và áp dụng nhiều chính sách bạo ngược đối với dân chúng. Người Khiết Đan thấy vậy mưu tính việc chiếm trọn miền bắc Trung Quốc. Giới quý tộc Sa Đà có một nhóm thấy nguy cơ, muốn tấn công Khiết Đan trước nhưng triều đình do dự, trong khi đó, nhiều viên tướng ở miền đông làm phản, chạy qua phía Khiết Đan và chỉ trong hai năm (946 - 947) người Khiết Đan chiếm được kinh đô và gần hết miền bắc Trung Quốc. Thạch Trọng Quý bị người Khiết Đan bắt giữ.

Nhà Hậu Tấn truyền được mười một năm tổng cộng hai đời, rồi bị Khiết Đan diệt. Lưu Tri Viễn, một bộ tướng của Thạch Kính Đường, nhân khi lòng dân oán ghét ngoại tộc Khiết Đan chiếm đóng bèn đem quân đánh đuổi Khiết Đan năm 947 để thành lập nhà Hậu Hán