Motî:peler
Èn årtike di Wikipedia.
peler
I. [v.c.]
1. rissaetchî li pelete (canadas). F. peler, éplucher.
2. schoircî: a) rissaetchî li pea. F. dépiauter, dépouiller, dépecer, écorcher. b) rissaetchî li schoice (tcheneas). F. écorcer.
3. (imådjreçmint) taper so les niers di (ene sakî). >> Ti m' peles les coyes (måhonteus) u ti m' peles les coisses u to m' les peles: to m' tapes so mes niers.
II. si peler [v.pr.] trover l' tins long.
Etimolodjeye: viebe fwait sol bodje "pea"; loukîz a: veler, resteler.
| pelé pelêye
I. [o.f.n.]
1. sins tchveas. >> gn aveut k' troes pelés et deus tondous: gn aveut waire di djins.
II. [addj.] k' a stî pelé. >> pelé cokea u: pelé vea: djeu d' cwårdjeus, tot biesse, ki s' djouwe a deus, tchaeconk tape ene cwåte, et c' est l' ci k' a l' pus grosse ki ramasse; cwand c' est l' minme cwårdjeu, c' est bataye, on rdjouwe li cwåte d' après.
III. pelêye [f.n.] poenneuse samwinne.
| pelaedje [o.n.] no d' fijhaedje et no di çou k' est fwait (accion eyet si adierça) pol viebe "peler".
| peleu, peleuse u pelresse [o.f.n.] li ci (cene) ki pele (ene sacwè).
| pelete u pelote [f.n.] Li pea des crompires, des fruts, evnd k' on stî pelêyes. F. pelure. >> Li pelete ni fwait nén l' canada: i n' si fåt nén fiyî a çou k' on voet; i fåt rwaitî çou k' ene djin våt dins l' fond. F. l'habit ne fait pas le moine. crompires el pelote: crompires cûtes sins peler.
| pelant, e [addj. & o.f.n.] ki vs pele tofer les coisses. rl a: taenant, hodåve, hodisse, hodant, haemåve. F. importun.
| pelåjhe [f.n.] såjhon k' on pele ås tcheneas, cwand i cmince a fé tchôd, inte li fnå et l' awousse. Coinrece Payis d' Lidje.
| pelinne [f.n.] 1. pelåjhe. Il alént al pelinne e France. 2. (cwårdjeus) schita (pitite cåte). Dji n' a ki totes pelinnes e m' djeu ! (Motî da Haust).
| pelin [o.n.] linne saetcheye foû del pea d' ene crevêye berbi.
| pelake
I. [addj. purade padvant & o.f.n.]
1. pelé (ki n' a pupont di tchveas). Li crapåde k' est pelake mete ene sipesse perike (Ovide ratourné pa F. Duysinx). On dit eto : tchenou, disploumé. F. chauve.
2. ome k' on voet evi. >> on n' î rescontere ki çou k' i gn a d' fén dins ene banslêye di pelakes: gn a la k' les rénnvåt.
II. [f.n.] fene coûtche. Gn aveut ene pelake di nive. On dit eto: pelete.
Etimolodjeye: cawete -ake.
Ôtes parints:
Omonime:
- Pelinne (no d' viyaedje)
Mots d' aplacaedje:
- Dipus d' racsegnes sol pelaedje des tcheneas.
- Dipus d' racsegnes sol pelaedje (toumaedje des tchveas).
